Jaargang inhoud

Deus ex Machina : Tijdschrift voor literatuur en kunst
Jaargang 26 (2002)

Redactioneel

Titel: 'Op naar de stralende toekomst!'
Vindplaats: nr. 103, p. 2
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Titel: De smaak van de appel
Vindplaats: nr. 102, p. 2
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Titel: Deus ex Machina vijfentwintig jaar jong: nr. 100
Vindplaats: nr. 100, p. 2
Annotatie: Ondertekend door 'de redactie'.
Thema: De taal van de toekomst

Titel: Vooraf
Vindplaats: nr. 101, p. 2
Annotatie: Over het Grensbewoners-project. Wordt ondertekend met 'de redactie'.

I. Poëzie

Barnard, Benno
Titel: De onvolledige mens
Eerste versregel: 'Aan de ronde tafel waar een hart in is gesneden'
Vindplaats: nr. 101, p. 35
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Barnard, Benno
Titel: Vijftig centiem
Eerste versregel: 'Wat is er onder de melkweg gebeurd,'
Vindplaats: nr. 101, p. 34
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Breukers, Chrétien
Titel: 1.
Eerste versregel: 'Wacht je, mijn zoon, vooral voor deze'
Vindplaats: nr. 102, p. 70
Cyclus: Zoon en dochter

Breukers, Chrétien
Titel: 2.
Eerste versregel: 'Mijn zoon is altijd in bewaring.'
Vindplaats: nr. 102, p. 71
Cyclus: Zoon en dochter

Breukers, Chrétien
Titel: 3.
Eerste versregel: 'Ik kan mijn zoon niet rijmen, hem niet'
Vindplaats: nr. 102, p. 72
Cyclus: Zoon en dochter

Brodsky, Joseph
Eerste versregel: 'Aan zee, bij kaarslicht; rondom in de velden'
Vindplaats: nr. 103, p. 17 - portr.
Vertaler: Hee (hee), Miriam Van
Annotatie: Uit de nog niet in het Nederlands vertaalde bundel 'Rededeel'.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Brodsky, Joseph
Titel: Aan Lycomedes op het eiland Scyrus
Eerste versregel: 'Ik verlaat deze stad, zoals Theseus eens zijn labyrint,'
Vindplaats: nr. 103, p. 18 - portr. op p. 17
Vertaler: Hee (hee), Miriam Van
Annotatie: Uit de nog niet in het Nederlands vertaalde bundel 'Nieuwe stanza's voor Augusta'.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Carrera, Artura
Titel: De mode: ultieme sensatie
Eerste versregel: 'Overwonnen,'
Vindplaats: nr. 102, p. 56-57 - portr. op p. 55
Vertaler: Vonck, Bart
Annotatie: Met korte situering van de auteur op p. 55.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Colman, Etienne
Titel: Black out
Eerste versregel: 'Toen om het achterland'
Vindplaats: nr. 101, p. 63 - portr. op p. 60

Colman, Etienne
Titel: Commedia dell'arte
Eerste versregel: 'Behoedzaam schoof de tijd'
Vindplaats: nr. 101, p. 62 - portr. op p. 60

Colman, Etienne
Titel: Kitchensink drama
Eerste versregel: 'Het was zover. Toen brak'
Vindplaats: nr. 101, p. 60 - portr.

Colman, Etienne
Titel: Vestzaktheater
Eerste versregel: 'Wellicht verplicht nog verder'
Vindplaats: nr. 101, p. 61 - portr. op p. 60

Engelen, Maaike
Titel: Gedicht
Eerste versregel: 'Ongeacht des mensen dagen trek ik door het land'
Vindplaats: nr. 101, p. 69 - portr. op p. 68

Engelen, Maaike
Titel: Meneer Klaver
Eerste versregel: 'Dag meneer Klaver,'
Vindplaats: nr. 101, p. 68 - portr.

Engelen, Maaike
Titel: Op de muur
Eerste versregel: 'In deze schaduw schuilt'
Vindplaats: nr. 101, p. 68 - portr.

Engelen, Maaike
Titel: Rimpeling
Eerste versregel: 'Rondom de rimpeling'
Vindplaats: nr. 101, p. 69 - portr. op p. 68

Gandlevski, Sergej
Eerste versregel: 'Herfstsneeuw viel zachtjes in het gras'
Vindplaats: nr. 103, p. 49 - portr. op p. 47
Vertaler: Bogaert, Maarten; Block, Lut de
Annotatie: Uit: 'Uittreksel'. Met een korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Gandlevski, Sergej
Eerste versregel: 'In Peredelkino is een kruispunt.'
Vindplaats: nr. 103, p. 48 - portr. op p. 47
Vertaler: Bogaert, Maarten; Block, Lut de
Annotatie: Uit: 'Uittreksel'. Met een korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Gandlevski, Sergej
Eerste versregel: 'Toen ik nog leefde op deze aarde'
Vindplaats: nr. 103, p. 47 - portr.
Vertaler: Bogaert, Maarten; Block, Lut de
Annotatie: Uit: 'Uittreksel'. Met een korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Geerts, Jan
Titel: Als warmte
Eerste versregel: 'Als warmte weer een herinnering wordt en zomer'
Vindplaats: nr. 102, p. 12 - portr.

Geerts, Jan
Titel: IJs
Eerste versregel: 'Omdat het haar koud maakt, heeft ze'
Vindplaats: nr. 102, p. 15 - portr. op p. 12

Geerts, Jan
Titel: Niet meer
Eerste versregel: 'Het huis behoedzaam verlaten ben ik binnen'
Vindplaats: nr. 102, p. 13 - portr. op p. 12

Geerts, Jan
Titel: Weekmoed
Eerste versregel: 'Ik kijk naar buiten. Bloemen'
Vindplaats: nr. 102, p. 14 - portr. op p. 12

Gelman, Juan
Titel: Commentaar XI (Hadewijch)
Eerste versregel: 'dat verlangen naar vereenzamen met jou / liefde'
Vindplaats: nr. 102, p. 29 - portr.
Vertaler: Bremt, Stefaan van den
Annotatie: Met korte situering van de auteur op p. 29 en met noot van de vertaler op p. 31.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Gelman, Juan
Titel: Commentaar XIV (Hadewijch)
Eerste versregel: 'zoet geweld van de liefde / verborgen'
Vindplaats: nr. 102, p. 30 - portr. op p. 29
Vertaler: Bremt, Stefaan van den
Annotatie: Met korte situering van de auteur op p. 29 en met noot van de vertaler op p. 31.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Gelman, Juan
Titel: Commentaar XV (Hadewijch)
Eerste versregel: 'rondtrekken / spreken / opkomen voor'
Vindplaats: nr. 102, p. 31 - portr. op p. 29
Vertaler: Bremt, Stefaan van den
Annotatie: Met korte situering van de auteur op p. 29 en met noot van de vertaler op p. 31.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Gruwez, Luuk
Titel: Kennismaking
Eerste versregel: 'Hi! Ik ben de kut van Carmelita Esplendida de los Santos.'
Vindplaats: nr. 102, p. 11

Heyman, Erik
Titel: i.
Eerste versregel: 'Kijk maar wat nu nog mag'
Vindplaats: nr. 102, p. 74 - portr.
Cyclus: Opgedoekt (4 x 12 - gemaroufleerd)

Heyman, Erik
Titel: ii.
Eerste versregel: 'Ga zitten dus, en zeg maar wat'
Vindplaats: nr. 102, p. 75 - portr. op p. 74
Cyclus: Opgedoekt (4 x 12 - gemaroufleerd)

Heyman, Erik
Titel: iii.
Eerste versregel: 'De dingen die een naam hebben'
Vindplaats: nr. 102, p. 76 - portr. op p. 74
Cyclus: Opgedoekt (4 x 12 - gemaroufleerd)

Heyman, Erik
Titel: iv.
Eerste versregel: 'Maar weet: het zijn de laatste'
Vindplaats: nr. 102, p. 77 - portr. op p. 74
Cyclus: Opgedoekt (4 x 12 - gemaroufleerd)

Hoorne, Philip
Titel: Boom hartje boom
Eerste versregel: 'Of ik van je hou of alleen maar aardig ben? Retorisch'
Vindplaats: nr. 103, p. 66 - portr. op p. 66

Hoorne, Philip
Titel: Chez Fernand
Eerste versregel: 'Fietsend naar de reflectie van het huiskamercafé'
Vindplaats: nr. 103, p. 65 - portr.

Juarroz, Roberto
Titel: 15.
Eerste versregel: 'Een tekst opschrijven'
Vindplaats: nr. 102, p. 38 - portr. op p. 35
Vertaler: Posson, Guy
Annotatie: Met inleidend essay over de auteur op p. 35.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Juarroz, Roberto
Titel: 2.
Eerste versregel: 'Troosten met de laatste teug'
Vindplaats: nr. 102, p. 36 - portr. op p. 35
Vertaler: Posson, Guy
Annotatie: Met inleidend essay over de auteur op p. 35.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Juarroz, Roberto
Titel: 3.
Eerste versregel: 'Iets kijkt door alle ramen'
Vindplaats: nr. 102, p. 37 - portr. op p. 35
Vertaler: Posson, Guy
Annotatie: Met inleidend essay over de auteur op p. 35.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Juarroz, Roberto
Titel: 35
Eerste versregel: 'De boeken kijken me aan van op hun schappen,'
Vindplaats: nr. 102, p. 39 - portr. op p. 35
Vertaler: Posson, Guy
Annotatie: Met inleidend essay over de auteur op p. 35.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Juarroz, Roberto
Titel: 83
Eerste versregel: 'We lopen door een kloof'
Vindplaats: nr. 102, p. 40 - portr. op p. 35
Vertaler: Posson, Guy
Annotatie: Met inleidend essay over de auteur op p. 35.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Juarroz, Roberto
Titel: 96
Eerste versregel: 'Een letter vergeten'
Vindplaats: nr. 102, p. 41 - portr. op p. 35
Vertaler: Posson, Guy
Annotatie: Met inleidend essay over de auteur op p. 35.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Koesjner, Aleksandr
Eerste versregel: 'Het leven schijnt voorbij te zijn.'
Vindplaats: nr. 103, p. 31 - portr. op p. 30
Vertaler: Tengbergen, Maarten
Annotatie: Met korte inleiding op de auteur op p. 30.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Koesjner, Aleksandr
Eerste versregel: 'Iemand weent in de nacht.'
Vindplaats: nr. 103, p. 30 - portr.
Vertaler: Tengbergen, Maarten
Annotatie: Met korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Lobsang, Velimir
Titel: Minsk (station)
Eerste versregel: 'dit is de plek'
Vindplaats: nr. 102, p. 69 - portr. op p. 68
Annotatie: Uit: 'Rodina'.

Lobsang, Velimir
Titel: Rodina
Eerste versregel: 'het moederland kerft zich'
Vindplaats: nr. 102, p. 68 - portr.
Annotatie: Uit: 'Rodina'.

Meier, Jan M.
Titel: Droomgedachte
Eerste versregel: 'ik ben in de stad'
Vindplaats: nr. 103, p. 75
Cyclus: Iconografie van de droom

Meier, Jan M.
Titel: Droomicoon
Eerste versregel: 'dit is geen droom'
Vindplaats: nr. 103, p. 74
Cyclus: Iconografie van de droom

Meier, Jan M.
Titel: Engelen
Eerste versregel: 'het is een tijd voor engelen'
Vindplaats: nr. 103, p. 76
Cyclus: Iconografie van de droom

Meier, Jan M.
Titel: Krukkig
Eerste versregel: 'alles is verkeerd'
Vindplaats: nr. 103, p. 73
Cyclus: Iconografie van de droom

Pizarnik, Alejandra
Titel: Avond
Eerste versregel: 'Misschien is deze avond geen avond'
Vindplaats: nr. 102, p. 45 - portr. op p. 44
Vertaler: Steenmeijer, Maarten; Pol, Barber van de
Annotatie: Uit: 'La ultima inocencia' (1956). Met als opschrift een citaat van G. de Nerval.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Pizarnik, Alejandra
Titel: Fragmenten om de stilte de baas te worden
Eerste versregel: 'De krachten van de taal zijn de solitaire, desolate dames, die zingen door mijn stem'
Vindplaats: nr. 102, p. 48 - portr. op p. 44
Vertaler: Steenmeijer, Maarten; Pol, Barber van de
Annotatie: Uit: 'Extraccion de la piedra de locura' (1968).
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Pizarnik, Alejandra
Titel: Oorsprong
Eerste versregel: 'Het licht is te groot'
Vindplaats: nr. 102, p. 46 - portr. op p. 44
Vertaler: Steenmeijer, Maarten; Pol, Barber van de
Annotatie: Uit: 'Las aventuras Perdidas' (1958).
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Pizarnik, Alejandra
Titel: Wegen van de spiegel
Eerste versregel: 'En bovenal met onschuld kijken. Alsof er niets gebeurt, wat waar is.'
Vindplaats: nr. 102, p. 47 - portr. op p. 44
Vertaler: Steenmeijer, Maarten; Pol, Barber van de
Annotatie: Uit: 'Extraccion de la piedra de locura' (1968).
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Plouvier, Bart; [Pseud. van Schaeren, Bart van]
Titel: El Hierro - een drieluik
Eerste versregel: 'Meeuwen die eens de zee zagen verlanden,'
Vindplaats: nr. 103, p. 10 - portr.

Plouvier, Bart; [Pseud. van Schaeren, Bart van]
Titel: Gallotia Galloti Palmae
Eerste versregel: 'Onmatig lang al zijn ze blijven duren,'
Vindplaats: nr. 103, p. 11 - portr. op p. 10

Plouvier, Bart; [Pseud. van Schaeren, Bart van]
Titel: Gallotia simonyi machadoi
Eerste versregel: 'Wijl kleine hagedissen flitsend zichzelf'
Vindplaats: nr. 103, p. 12 - portr. op p. 12

Plouvier, Bart; [Pseud. van Schaeren, Bart van]
Titel: Geochelone radiata
Eerste versregel: 'Dit eiland, van elk ras een oud gezicht,'
Vindplaats: nr. 103, p. 13 - portr. op p. 10

Ryzji, Boris
Titel: Ode
Eerste versregel: 'Nacht. Een ster. Klabakken rijden'
Vindplaats: nr. 103, p. 52 - portr.
Vertaler: Stoffel, Anne
Annotatie: Met korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Ryzji, Boris
Eerste versregel: 'Twintig was ik, jong en onbezonnen'
Vindplaats: nr. 103, p. 53 - portr. op p. 52
Vertaler: Stoffel, Anne
Annotatie: Met een korte inleiding op de auteur op p. 52.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Sjvarts, Jelena
Eerste versregel: ''Voor mij een glas, voor jou een vis?''
Vindplaats: nr. 103, p. 43 - portr.
Cyclus: Gesprek met mijn poes
Vertaler: Tengbergen, Maarten
Annotatie: Uit: 'Dikopis poslednego vremeni' (2001). Met korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Sjvarts, Jelena
Eerste versregel: 'Ik dacht dat ik verlaten was van God,'
Vindplaats: nr. 103, p. 44 - portr.
Cyclus: Gesprek met mijn poes
Vertaler: Tengbergen, Maarten
Annotatie: Uit: 'Dikopis poslednego vremeni' (2001). Met korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Smither, Elisabeth
Eerste versregel: ''We zijn benieuwd wie van jullie'
Vindplaats: nr. 101, p. 5
Vertaler: Bevers, Bert

Smither, Elisabeth
Titel: Ranja met een Amerikaan in Brighton
Eerste versregel: 'Het paviljoen is een harem'
Vindplaats: nr. 101, p. 4
Vertaler: Bevers, Bert

Smither, Elisabeth
Titel: The Lark Quartet
Eerste versregel: 'Vier leeuweriken op een avond buiten het seizoen'
Vindplaats: nr. 101, p. 3 - portr.
Vertaler: Bevers, Bert
Annotatie: Met opdracht: 'Voor Beth'.

Smul, Andy De
Eerste versregel: 'De tijd gemeten nodig voor het'
Vindplaats: nr. 101, p. 17 - portr. op p. 16
Cyclus: Het Noorden

Smul, Andy De
Eerste versregel: 'Ik zie u, meneer, alle dagen wonen'
Vindplaats: nr. 101, p. 18 - portr. op p. 16
Cyclus: Het Noorden
Annotatie: Met opdracht: 'Voor G. Raes, Tuinwijklaan 83, Gent'.

Smul, Andy De
Eerste versregel: 'Op die middagen, misschien wel die'
Vindplaats: nr. 101, p. 19 - portr. op p. 16
Cyclus: Het Noorden

Smul, Andy De
Eerste versregel: 'We wilden van het absolute'
Vindplaats: nr. 101, p. 16 - portr.
Cyclus: Het Noorden

Sosnora, Viktor
Eerste versregel: 'Die nacht wekte de nachtegaal me niet'
Vindplaats: nr. 103, p. 37 - portr. op p. 36
Vertaler: Boose, Johan de
Annotatie: Uit: 'De fluit en de prozaïsche dingen' (2000). Met korte inleiding op de auteur op p. 37.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Sosnora, Viktor
Eerste versregel: 'Ik schrijf maar, maar het is niet 'ik''
Vindplaats: nr. 103, p. 36 - portr.
Vertaler: Boose, Johan de
Annotatie: Uit: 'De fluit en de prozaïsche dingen' (2000). Met korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Strand, Mark
Titel: Het verhaal van ons leven
Eerste versregel: 'We lezen het verhaal van ons leven'
Vindplaats: nr. 102, p. 3-7 - portr.
Vertaling van: The Story of our Lives
Annotatie: Uit: 'The Story of Our Lives' (1973). Met opdracht 'Aan Howard Moss'. Met korte situering van Mark Strand op p. 3.

Theunynck, Peter
Titel: Acia Vartanova
Eerste versregel: 'God, laat haar een leven overslaan.'
Vindplaats: nr. 101, p. 26
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Theunynck, Peter
Titel: Moederziel
Eerste versregel: 'Ik ben met de piepende muizen,'
Vindplaats: nr. 101, p. 25
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Theunynck, Peter
Titel: Naaimachines
Eerste versregel: 'Telkens als ze naaimachines'
Vindplaats: nr. 101, p. 24
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Vainberg, Silvia
Titel: (Gedicht 10)
Eerste versregel: 'Verspreking of wind.'
Vindplaats: nr. 102, p. 51
Vertaler: Vonck, Bart
Annotatie: Met korte situering van de auteur.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Vainberg, Silvia
Titel: (Gedicht 19)
Eerste versregel: 'De stappen geprent in de minerale'
Vindplaats: nr. 102, p. 52
Vertaler: Vonck, Bart
Annotatie: Met korte situering van de auteur op p. 51.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

II. Proza

Aira, Cesar
Titel: Ema, de gevangene
Vindplaats: nr. 102, p. 32-34 - portr.
Vertaler: Vermunt, Trijne
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Boejda, Joeri
Titel: Met een f (Fragment)
Vindplaats: nr. 103, p. 41-42 - portr.
Vertaler: Tengbergen, Maarten
Annotatie: Fragment uit het gelijknamige verhaal, in 1999 gepubliceerd in het tijdschrift 'De nieuwe Wereld'. Met een korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Bogaert, Gie
Titel: De liefde en hoe ze uit te vinden
Vindplaats: nr. 103, p. 5-9 - portr.
Annotatie: Een verhaal uit een nieuwe roman in voorbereiding.

Braun, Volker
Titel: Wat ze werkelijk wilden
Vindplaats: nr. 103, p. 61-64 - portr.
Vertaler: Schreurs, Bert
Vertaling van: Das Wirklichgewollte
Annotatie: Uit: 'Das Wirklichgewollte' (2000). Met korte inleiding op de auteur op p. 61.

Cohen, Marcelo
Titel: Het testament van O'Jaral
Vindplaats: nr. 102, p. 53-54 - portr.
Vertaler: Arijs, Marijke
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Daem, Geertrui
Titel: Toveren
Vindplaats: nr. 101, p. 42-45
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Dalman, Yorgos
Titel: Sneeuw in Iran
Vindplaats: nr. 103, p. 14-16 - portr.

Elpers, Noëlla
Titel: De Vlaamse Pimpernel: Drie snapshots
Vindplaats: nr. 101, p. 74-78 - portr.

Eppel, Asar
Titel: Juli
Vindplaats: nr. 103, p. 32-35 - portr.
Vertaler: Hee (hee), Miriam Van
Annotatie: Uit de verhalenbundel: 'De straat van gras' dat eerder al in Duitse en Engelse vertaling verscheen. Met korte inleiding op de auteur op p. 32.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Gamero, Carlos
Titel: De droom van de rechter
Vindplaats: nr. 102, p. 42-43 - portr.
Vertaler: Arijs, Marijke
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Geysen, Wim
Titel: Paradise lost: Een dag achter de schermen van DVZ
Vindplaats: nr. 101, p. 31-33
Annotatie: Met als opschrift een citaat uit: 'Alsof ik er niet ben' van Slavenka Drakulic.
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Herpe, Steve Van
Titel: De kuttenkoppen
Vindplaats: nr. 101, p. 70 - portr. op p. 71

Herpe, Steve Van
Titel: Onzinnelijkheid
Vindplaats: nr. 101, p. 71 - portr.

Hove, Jef Van
Titel: De geur van vuur
Vindplaats: nr. 101, p. 6-15 - portr.
Annotatie: Met als opschrift een citaat van Dante.

Kesenne, Tom
Titel: Zomerspel
Vindplaats: nr. 102, p. 8-10 - portr.

Lamarche, Caroline
Titel: De droom van de secretaresse
Vindplaats: nr. 101, p. 72-73 - portr.
Vertaler: Caenberghs, Jacqueline
Vertaling van: Le rêve de la secrétaire

Lasters, Ruth
Titel: Vloot
Vindplaats: nr. 102, p. 16-18 - portr.

Lavinskaja, Jelizaveta
Titel: De vergissing van Aleksandr Kochanevitsj
Vindplaats: nr. 103, p. 54-55 - portr.
Vertaler: Ghesquière, Jan
Annotatie: Uit: 'Anthologie van het moderne verhaal, of de geschiedenis van het fin-de-siècle' (2000). Met een korte inleiding op de auteur op p. 54.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Lavinskaja, Jelizaveta
Titel: In ere hersteld: (Artikel uit de boulevardpers)
Vindplaats: nr. 103, p. 56 - portr. op p. 54
Vertaler: Ghesquière, Jan
Annotatie: Uit: 'Anthologie van het moderne verhaal, of de geschiedenis van het fin-de-siècle' (2000). Met een korte inleiding op de auteur op p. 54.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Mamlejev, Joeri
Titel: De mysticus
Vindplaats: nr. 103, p. 44-46 - portr.
Vertaler: Bogaert, Maarten
Annotatie: Met korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Oelitskaja, Ljoedmila
Titel: De arme verwante
Vindplaats: nr. 103, p. 27-29 - portr.
Vertaler: Bogaert, Maarten
Annotatie: Vertaling uit de verhalencyclus 'De arme verwante'. Korte inleiding op de auteur op p. 27.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Pauls, Alan
Titel: Wasabi
Vindplaats: nr. 102, p. 49-50 - portr.
Vertaler: Vermunt, Trijne
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Peeters, Elvis; [Pseud. van Verlooy, Laurentius]
Titel: Uit Arendonk
Vindplaats: nr. 101, p. 46-47
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Piglia, Ricardo
Titel: Kunstmatige ademhaling
Vindplaats: nr. 102, p. 26-28 - portr.
Vertaler: Vermunt, Trijne
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Saer, Juan José
Titel: Valavond
Vindplaats: nr. 102, p. 58-61 - portr.
Vertaler: Vonck, Bart
Annotatie: Met als opdracht: 'Voor ingenieur Saer'.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Sergen, Karel; [Pseud. van Segers, Karel]
Titel: De vaart
Vindplaats: nr. 101, p. 36
Annotatie: Met als een opschrift een citaat uit Apoc. 3,20.
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Solzjenitsyn, Aleksandr
Titel: Drie kruimeltjes: Bliksem / De lariks / Ouder worden
Vindplaats: nr. 103, p. 21-22 - portr.
Vertaler: Tengbergen, Maarten
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Sorokin, Vladimir
Titel: Blauw spek (Fragment)
Vindplaats: nr. 103, p. 50-51 - portr.
Vertaler: Ghesquière, Jan
Annotatie: Uit: 'Blauw spek' (1998). Met een korte inleiding op de auteur.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Tokareva, Viktoria
Titel: Liefde en reizen
Vindplaats: nr. 103, p. 38-40 - portr.
Vertaler: Hee (hee), Miriam Van
Annotatie: Uit: 'Een onbeschaamde kerel' (1997).
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Verhulst, Dimitri
Titel: De Lovely Planet Guide Problemski Hotel
Vindplaats: nr. 101, p. 20 - ill.
Illustrator: Iatrakis, Evan
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Verhulst, Dimitri
Titel: Problemski Hotel
Vindplaats: nr. 101, p. 50-54
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Visser, Coos
Titel: Mut, Standhaft, Verschwiegenheit
Vindplaats: nr. 103, p. 67-72 - portr.

Vlaminck, Erik
Titel: Biljartballen
Vindplaats: nr. 101, p. 48-49
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Wetering, Koen-Machiel Van de
Titel: Het ritueel
Vindplaats: nr. 101, p. 64-67 - portr.

IV. Essay

Titel: Roberto Juarroz
Vindplaats: nr. 102, p. 35 - portr.
Annotatie: Inleidend essay op gedichten van Roberto Juarroz op p. 36-41.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges
Trefwoorden: Juarroz, Roberto

Titel: De triomftocht van het Engels
Vindplaats: nr. 100, p. 38-42 - ill.
Vertaler: Caenberghs, Jacqueline
Annotatie: Een vertaalde bijdrage uit The Economist. De nieuwe wereldwijde taal schijnt een weldaad te zijn voor iedereen - behalve voor de sprekers van minderheidstalen dan, en misschien ook voor de Engelssprekenden..
Thema: De taal van de toekomst

Titel: Alejandra Pizarnik
Vindplaats: nr. 102, p. 44 - portr.
Annotatie: Inleidend essay over de auteur op gedichten p. 45-48.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges
Trefwoorden: Pizarnik, Alejandra

Bakker, Siem
Titel: Schoten revisited
Vindplaats: nr. 103, p. 3-4
Annotatie: Toespraak van Siem Bakker bij 25 jaar Deus ex Machina, dat in Schoten/België ontstaan is. Bakker etaleert zijn visie op de kerntaken van het literaire tijdschrift en zijn analyse over de werking van de Nederlandse en Vlaamse beoordelingscommissies.

Beheydt, Ludo
Titel: De mondialisering van het Nederlands
Vindplaats: nr. 100, p. 29-33 - ill., portr.
Annotatie: Ludo Beheydt betoogt: wie zijn eigen taal opgeeft, snijdt zich meteen ook af van zijn verleden en identiteit.
Thema: De taal van de toekomst

Beyen, Marnix
Titel: De natie, de stad en de wereld: Belgische, Vlaamse en Waalse identiteitsvorming als antwoorden op de moderniteit
Vindplaats: nr. 100, p. 7-11
Annotatie: Op de vraag wat dan wel als een volk of natie kan worden omschreven, geeft Marnix Beyen een historisch gefundeerd antwoord. Hij belicht ook de confrontatie van de Belgische, Vlaamse en Waalse identiteitsvorming met de moderniteit..
Thema: De taal van de toekomst

Bourdieu, Pierre
Titel: De cultuur is in gevaar
Vindplaats: nr. 100, p. 80-84 - ill., portr.
Vertaler: Caenberghs, Jacqueline
Annotatie: Over de zogenaamde profeten van het nieuwe neoliberale evangelie die verkondigen dat de marktlogica op cultureel gebied -zoals overal elders- alleen maar weldaden kan brengen.
Thema: De taal van de toekomst

Broeck, Walter van den
Titel: Geef ze eens ongelijk
Vindplaats: nr. 101, p. 21-23
Annotatie: Voor het aanvankelijke protest van de Arendonkenaren tegen een asielcentrum in hun dorp kan Walter van den Broeck begrip opbrengen. Als het vertrouwde verandert, steekt overal ter wereld onbehagen en angst de kop op, en in Arendonk is dat niet anders. Van den Broeck voegt er echter aan toe dat het vooral Vlamingen zijn die over een overontwikkelde neiging tot achterdocht beschikken.Van den Broeck vraagt in zijn bijdrage begrip voor álle partijen in de asielproblematiek: de overheid, de buurt, de migrant, de asielzoeker en het centrum zelf..
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Cassen, Bernard
Titel: Taal als gouddraad in de strijd tegen de liberale mondialisering
Vindplaats: nr. 100, p. 48-51 - ill.
Vertaler: Caenberghs, Jacqueline
Annotatie: Terwijl de Engelstalige wereld zich sinds 1948 aandient als het fundament van een geopolitiek blok, blijft de francofonie een begrip waar meer over gepraat dan mee gedaan wordt. Nochtans bevat ze een indrukwekkend potentieel om tegen de liberale mondialisering in te gaan.
Thema: De taal van de toekomst

Elias, Willem
Titel: De Grote Weigering: Over de functie van beeldende kunst in een multiculturele samenleving
Vindplaats: nr. 100, p. 96-100 - ill.
Illustrator: Gendt, Greet De

Fiut, Aleksander
Titel: Uit de navel van Europa
Vindplaats: nr. 100, p. 52-54 - portr.
Vertaler: Heuckelom, Kris Van
Annotatie: Over de perifere positie van bepaalde landen die makkelijk kan ontaarden in cultureel isolationisme.
Thema: De taal van de toekomst

Flynn, Peter
Titel: De cirkel verbreden: taalattidudes in Ierland in de 20ste eeuw
Vindplaats: nr. 100, p. 55-63 - ill., portr.
Vertaler: Caenberghs, Jacqueline
Annotatie: Over de vraag naar een keuze tussen Gaelisch en Engels als nationale taal voor Ierland.
Thema: De taal van de toekomst

Goldschmidt, Georges-Arthur
Titel: Schrijven in twee talen
Vindplaats: nr. 100, p. 73-79 - ill., portr.
Vertaler: Caenberghs, Jacqueline; Keteleer, Hilde
Annotatie: Over het beheersen van twee talen die zich 'niet op dezelfde manier in het lichaam nestelen.' En in de marge: 'Geen enkele taal werd ooit zo door misdaad verdorven' als het Duits. Uit: 'La matière de l'écriture', Leçons de poétique, Lyon, 1996-1997, Editions Circé 1997.
Thema: De taal van de toekomst

Hemmerechts, Kristien
Titel: Leila en Laleh
Vindplaats: nr. 101, p. 27-30
Annotatie: De gesprekken die Kristien Hemmerechts had met twee asielzoeksters konden naar eigen zeggen haar nieuwsgierigheid niet bevredigen.
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Istendael, Geert van
Titel: Het vaderland is in gevaar
Vindplaats: nr. 100, p. 35-37 - portr.
Annotatie: Geert van Istendael: ,We eisen Engelsch op d'Hoogeschool. Een Nederlandse hoogleraar die dat wil, zou op staande voet ontslag moeten krijgen, een Vlaming die dat wil, moet worden verpleegd in een krankzinnigengesticht. Therapie: het uit het hoofd leren van de Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging ''..
Thema: De taal van de toekomst

Jacobs, Marc
Titel: Na een Manhattan-project: Over Bush, de Bom en het Net
Vindplaats: nr. 100, p. 85-92 - ill., portr.
Thema: De taal van de toekomst

Janssens, Rudy
Titel: De invloed van de globalisering op een meertalige stad: het Nederlands in Brussel
Vindplaats: nr. 100, p. 18-23 - ill., portr.
Thema: De taal van de toekomst

Logie, Ilse; Calabrese, Laura
Titel: Het Argentijnse proza van de jaren 80 en 90: Twee decennia zonder Borges
Vindplaats: nr. 102, p. 19-25
Annotatie: Inleidend essay op het themanummer over Argentijnse literatuur na Borges door de twee samenstellers. Met een overzicht van Argentijns proza in Nederlandse vertaling.
Thema: Argentijnse literatuur na Borges

Munck, Bert De
Titel: Korte inleiding tot de (anti-)globalisering
Vindplaats: nr. 100, p. 3-6
Annotatie: Een korte, algemene inleiding over de globalisering, een fenomeen dat ontegensprekelijk consequenties heeft voor talen en culturen.
Thema: De taal van de toekomst

Munck, Bert De
Titel: Kritische kunst op mondiaal niveau: Een Vlaams perspectief via Franse lectuur
Vindplaats: nr. 100, p. 101-106
Annotatie: 'Het probleem is daarom niet dat één soort cultuur of kunstopvatting overheerst in de mondialisering van cultuur, het probleem is dat de ideologische inhoud ervan verborgen blijft, dat de de waarden, normen en conventies die eraan ten grondslag liggen als ahistorisch, evident en onvermijdelijk worden opgedrongen, als liggend in de menselijke natuur, en de natuurlijke gang der dingen'.

Munck, Bert De
Titel: Schilderen aan een droom
Eerste versregel: 'Het werk van Karin Hanssen'
Vindplaats: nr. 102, p. 62-67 - ill.
Illustrator: Hanssen, Karin
Trefwoorden: Hanssen, Karin

Munck, Bert De
Titel: Vormen vormen vormen: Over het plastisch werk van Koen De Decker
Vindplaats: nr. 103, p. 57-60 - ill.
Illustrator: Decker, Koen De
Trefwoorden: Decker, Koen De

Parijs, Philippe van
Titel: De benedenverdieping van de wereld: Over de socio-economische gevolgen van de linguïstische globalisering
Vindplaats: nr. 100, p. 64-71 - ill.
Vertaler: Caenberghs, Jacqueline
Annotatie: Terwijl het Engels zich ontwikkelt tot de eerste wereldwijde lingua franca staan de landen waarvan de eerste taal niet het Engels is voor een dilemma: ofwel verliezen ze hun ziel (door op te houden hun nationale taal en cultuur te beschermen) ofwel hun hart (door de herverdelingscomponent van hun welvaartsstaat terug te draaien).
Thema: De taal van de toekomst

Tengbergen, Maarten
Titel: Tussen titanenarbeid en kruimelwerk: De nadagen van Aleksandr Solzjenitsyn
Vindplaats: nr. 103, p. 19-20
Annotatie: Over de evolutie bij Solzjenitsyn van fictie naar documentair werk.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk
Trefwoorden: Solzjenitsyn, Aleksandr

Timina, Svetlana
Titel: De Russische literatuur op het breukvlak van twee eeuwen
Vindplaats: nr. 103, p. 23-26 - portr.
Vertaler: Tengbergen, Maarten
Annotatie: Evolutie van de recente Russische literatuur dat zijn eigen gezicht (van voor het Sovjettijdperk) heeft teruggevonden en de prominente rol van vrouwelijke schrijvers.
Thema: Russische Literatuur uit het Postsovjettijdperk

Verschueren, Jef
Titel: Taal en globalisering: Vanishing voices
Vindplaats: nr. 100, p. 43-47 - ill., portr.
Annotatie: Over de verontrustend snelle verdwijning van talen en de omstandigheden waaronder dit gebeurt.
Thema: De taal van de toekomst

Wijnen, Ludo
Titel: Het oog van de waarnemer: Globalisatie in de filmwereld en Vlaanderen
Vindplaats: nr. 100, p. 93-95
Thema: De taal van de toekomst

Willems, Jacques
Titel: De euro in de brieventas, een Engelstalig diploma in de boekentas?
Vindplaats: nr. 100, p. 24-28 - portr.
Annotatie: Volgens de auteur is geen enkel argument doorslaggevend genoeg om opleidingen geheel of gedeeltelijk in een andere taal dan het Nederlands te organiseren. Proefschriften in een andere taal bieden helemaal geen garantie voor hoogstaande kwaliteit en buitenlandse studenten in een andere taal onderwijzen dan die van het gastland druist in tegen de filosofie van de uitwisselingsprogramma's. Die waren net bedoeld om hen onder te dompelen in de taal en de cultuur van het gastland, de meertaligheid van de studenten te bevorderen en de taaldiversiteit in Europa te behouden. Dat Vlaanderen, in tegenstelling tot Nederland, nogal gevoelig reageert op de verengelsing van het hoger onderwijs, komt volgens Willems door de strijd die Vlaanderen heeft moeten voeren om het Nederlands als onderwijstaal in te voeren.
Thema: De taal van de toekomst

Willemyns, Roland
Titel: De toekomst van het Nederlands en het Nederlands van de toekomst
Vindplaats: nr. 100, p. 12-17 - ill.
Annotatie: Er wordt dieper ingegaan op de vraag of het Poldernederlands en het schoon Vlaams in de toekomst verder naar elkaar dan wel van elkaar weg zullen groeien.
Thema: De taal van de toekomst

V. Recensie

Leyman, Dirk
Titel: Wachten op een wonderjaar
Vindplaats: nr. 103, p. 77-82 - portr.
Annotatie: Over: 'Een brief aan Jack Nicholson' (2001), 'Aftersun' (2002)van Jean-Paul Mulders en 'Vrije val' (2002) van Saskia de Coster. Met portret van elke besproken auteur.
Trefwoorden: Posman, Jan; Mulders, Jean-Paul; Coster, Saskia de

VI. Illustratie / Kunst

Iatrakis, Evan
Vindplaats: nr. 101, p. 55-59 - ill.
Illustrator: Iatrakis, Evan
Thema: Grensbewoners. Berichten uit een asielcentrum

Iatrakis, Evan
Vindplaats: nr. 101, p. voorplat - ill.
Illustrator: Iatrakis, Evan

Kovalainen, Ritva
Vindplaats: nr. 101, p. achterplat - ill.
Illustrator: Kovalainen, Ritva

Kovalainen, Ritva
Vindplaats: nr. 100, p. achterplat - ill.
Illustrator: Kovalainen, Ritva

Swinnen, Malou
Vindplaats: nr. 100, p. voorplat - ill.
Illustrator: Swinnen, Malou