Jaargang inhoud

Freespace Nieuwzuid : Driemaandelijkse discursieve machine voor cultuurkritiek en amusement
Jaargang 7 (2007)

Redactioneel

Jans, Erwin
Titel: Crying at the Discotheque
Eerste versregel: 'Het verweesde denken of de kunst van de onrust'
Vindplaats: nr. 28, p. 2-5
Annotatie: Inleiding op het themanummer.
Thema: Het verweesde denken

Janssens, Joris
Titel: Inleiding
Vindplaats: nr. 27, p. 3

Masschelein, Anneleen
Titel: Ten geleide
Vindplaats: nr. 26, p. 5

Spinoy, Erik
Titel: Een korte inleiding
Vindplaats: nr. 25, p. 5

I. Poëzie

Adrichem, Arnoud van
Titel: I.
Eerste versregel: 'Gaat het?'
Vindplaats: nr. 25, p. 67
Cyclus: Wreef

Adrichem, Arnoud van
Titel: II.
Eerste versregel: 'Het eind is zoek.'
Vindplaats: nr. 25, p. 68
Cyclus: Wreef

Adrichem, Arnoud van
Titel: III.
Eerste versregel: 'Kom verder!'
Vindplaats: nr. 25, p. 69
Cyclus: Wreef

Adrichem, Arnoud van
Titel: IV.
Eerste versregel: 'U moet nog wel een identiteit aanmaken.'
Vindplaats: nr. 25, p. 70
Cyclus: Wreef

Adrichem, Arnoud van
Titel: V.
Eerste versregel: 'Niets menselijks'
Vindplaats: nr. 25, p. 71
Cyclus: Wreef

Graaff, Johan de
Titel: Holte
Eerste versregel: 'In het niets op lemen voeten'
Vindplaats: nr. 25, p. 123
Cyclus: Nuit américaine. Een hommage aan Jos de Haes

Graaff, Johan de
Titel: Jeruzalem 1
Eerste versregel: 'Des duivers hemelberg. Wij staan'
Vindplaats: nr. 25, p. 124
Cyclus: Nuit américaine. Een hommage aan Jos de Haes

Graaff, Johan de
Titel: Jeruzalem 3
Eerste versregel: 'Daar komt het stof op de eerste vlerken'
Vindplaats: nr. 25, p. 125
Cyclus: Nuit américaine. Een hommage aan Jos de Haes

Graaff, Johan de
Titel: Jubel
Eerste versregel: 'Zij trekt zich terug uit het rimpelend vlees.'
Vindplaats: nr. 25, p. 126
Cyclus: Nuit américaine. Een hommage aan Jos de Haes

Graaff, Johan de
Titel: Mythe
Eerste versregel: 'De dieren openen uw koude deuren'
Vindplaats: nr. 25, p. 127
Cyclus: Nuit américaine. Een hommage aan Jos de Haes

Graaff, Johan de
Titel: Nuit américaine 1
Eerste versregel: 'Alles hebt gij goed gezien,'
Vindplaats: nr. 25, p. 128
Cyclus: Nuit américaine. Een hommage aan Jos de Haes

Graaff, Johan de
Titel: Nuit américaine 3
Eerste versregel: 'De blauwe barst van het oogwit schroeit dicht.'
Vindplaats: nr. 25, p. 129
Cyclus: Nuit américaine. Een hommage aan Jos de Haes

Graaff, Johan de
Titel: Zeegezicht 3
Eerste versregel: 'Een natte haagvors heeft lang afgegeven,'
Vindplaats: nr. 25, p. 130
Cyclus: Nuit américaine. Een hommage aan Jos de Haes

Groenewegen, Hans
Titel: Spiegelgevecht
Eerste versregel: 'Wie snijden wil snijde, zijn vinger op de snede'
Vindplaats: nr. 25, p. 54

Groenewegen, Hans
Eerste versregel: 'd uuok [sic] als harde wind het zonlicht in de lijsterbes verthikt [sic]'
Vindplaats: nr. 25, p. 60

Groenewegen, Hans
Eerste versregel: 'liever kijk ik naar de kijkenden, zij immers zien'
Vindplaats: nr. 25, p. 57

Groenewegen, Hans
Eerste versregel: 'o'
Vindplaats: nr. 25, p. 61

Groenewegen, Hans
Titel: Zielezeilen
Eerste versregel: 'of er over strand en zes een transparante zee'
Vindplaats: nr. 25, p. 55

Groenewegen, Hans
Eerste versregel: 's..r.ft. [sic]'
Vindplaats: nr. 25, p. 63

Groenewegen, Hans
Eerste versregel: 'smeekschr.ft [sic]'
Vindplaats: nr. 25, p. 62

Groenewegen, Hans
Eerste versregel: 'wat ik deed zou u ook doen als u mij was geweest toen in die situatie'
Vindplaats: nr. 25, p. 59

Groenewegen, Hans
Eerste versregel: 'zet dit, mijn wijnglas water, voor het raam'
Vindplaats: nr. 25, p. 58

Groenewegen, Hans
Eerste versregel: 'zich kon tegenspreken, inademend woorden vormen'
Vindplaats: nr. 25, p. 56

Pollet, Frank
Titel: 1. Spring
Eerste versregel: 'uit het rijm, zoals een jonge'
Vindplaats: nr. 25, p. 75
Cyclus: Clovis

Pollet, Frank
Titel: 2. De kloof
Eerste versregel: 'is. Gedicht en toch hemelsbreed'
Vindplaats: nr. 25, p. 76
Cyclus: Clovis

Pollet, Frank
Titel: 3. Winter
Eerste versregel: 'is afwezigheid, laat in maart'
Vindplaats: nr. 25, p. 77
Cyclus: Clovis

Pollet, Frank
Titel: 4. Daris de
Eerste versregel: 'lente, en de vogel fluit en schrijnt'
Vindplaats: nr. 25, p. 78
Cyclus: Clovis

Pollet, Frank
Titel: 5. 'Hang maar
Eerste versregel: 'eens goed jezelf uit','
Vindplaats: nr. 25, p. 79
Cyclus: Clovis

Pollet, Frank
Titel: 6. Het implosieve
Eerste versregel: 'gevolg: hij legt zich ongehoord'
Vindplaats: nr. 25, p. 80
Cyclus: Clovis

Pollet, Frank
Titel: 7. 'O! je
Eerste versregel: 'bent mooi, zeepbel','
Vindplaats: nr. 25, p. 81
Cyclus: Clovis

Pollet, Frank
Titel: 8. In dit
Eerste versregel: 'waterland, waar hij samen'
Vindplaats: nr. 25, p. 82
Cyclus: Clovis

Pollet, Frank
Titel: 9. Die dag
Eerste versregel: 'werd hij gedoopt met water'
Vindplaats: nr. 25, p. 83
Cyclus: Clovis

Spinoy, Erik
Eerste versregel: 'Huiverend'
Vindplaats: nr. 25, p. 41
Cyclus: In het regenwoud

Spinoy, Erik
Eerste versregel: 'Niet dagelijks regent het'
Vindplaats: nr. 25, p. 40
Cyclus: In het regenwoud

Spinoy, Erik
Eerste versregel: 'Terwijl die ene'
Vindplaats: nr. 25, p. 39
Cyclus: In het regenwoud

IV. Essay

Bloois, Joost de
Titel: Bernd Becher en Jean Baudrillard: een necrologie in spiegelbeeld
Vindplaats: nr. 28, p. 76-83
Annotatie: Essay over twee 'verdwijningskunstenaars': Becher is de fotograaf van een 'industriecultuur' waarvan het begrip alleen kon ontstaan dankzij haar verwoesting door middel van industriële oorlogsvoering, en Baudrillard is de denker van de verweesde werkelijkheid. Met als opschrift een citaat van Walter Benjamin.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Baudrillard, Bernd; Becher, Bernd

Boef, August Hans den
Titel: Een politieke outsider?
Vindplaats: nr. 25, p. 116-119
Annotatie: (Rubriek: Den Boef).
Trefwoorden: Genk, Willem van

Boef, August Hans den
Titel: Twee halve Canaletto's maken geen hele of 'dos museos des desagradablidad'
Vindplaats: nr. 26, p. 92-97
Annotatie: De auteur reist van Londen naar Havana, op zoek naar twee helften van een schilderij van Canaletto (Rubriek: Den Boef).

Bruyn, Ben De
Titel: Het bedeesde denken: Over de theorie en de dood van Wolfgang Iser
Vindplaats: nr. 28, p. 26-41
Annotatie: Over de theorie van Iser die de auteur herleidt tot 5 stellingen. Een pleidooi voor het bedeesde denken, een vorm van literatuurstudie die opteert voor theorie noch anti-theorie. Met als opschrift een citaat van Beowulf en Beckett.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Iser, Wolfgang

Goerlandt, Iannis
Titel: Het 28e amendement: Over Kurt Vonnegut
Vindplaats: nr. 28, p. 10-25
Vertaler: Goerlandt, Iannis
Annotatie: Vonnegut overleed in 2007. Goerlandt verdiept zich in diens nagelaten oeuvre.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Vonnegut, Kurt

Hendrickx, Sébastien
Titel: I am seeing more terrible thing than ten thousand men: De representatie van gruwel in 'Nine Finger'
Vindplaats: nr. 27, p. 44-50
Annotatie: Over: 'Nine Finger', een samenwerking tussen Fumiyo Ikeda, danseres en creatieve pijler van Rosas, Alain Platel, choreograaf van Les Ballets C. de la B en acteur, performer en Toneelhuis-maker Benjamin Verdonck. Centraal staat de vraag hoe een toneelvoorstelling de pijn van anderen tonen. Met als opschrift een citaat van Max Frisch.

Jans, Erwin
Titel: De visioenen van Pygmalion
Vindplaats: nr. 26, p. 38-51 - ill.
Annotatie: 'Erwin Jans' visioenen exploreren de grenzen van het theater en de real time van onze werkelijkheid. Jans stelt de kritische functie van het theater in onze samenleving in vraag'. Met als opdracht: 'Een tekst voor Moniek Toebosch'.

Jans, Erwin
Titel: He war
Eerste versregel: 'Het ontwapendende denken van Derrida'
Vindplaats: nr. 28, p. 106-120
Annotatie: Met als opschrift een citaat van Derrida. Jans probeert een beter zicht te krijgen op de politieke dimensie van de derridiaanse deconstructie.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Derrida, Jacques

Jans, Erwin
Titel: Wie is er bang van een allochtoon: Over de dubbele nationaliteit van Union Suspecte
Vindplaats: nr. 25, p. 22-36
Annotatie: Jans gaat in op de problematiek van en de hedendaagse discussie over culturele identiteit naar aanleiding van de theaterproducties van Union Suspecte. Een eerdere versie van dit artikel verscheen in: 'Vreemde aanrakingen. De kracht van het vreemde in kunst, religie en cultuur' (Vakhofpers, 2007) van Inez van der Spek (red.).

Janssens, Joris
Titel: 'Van een epidemie is er tot nader order geen sprake': Over voorspoed en voorspelbaarheid in de Vlaams-Nederlandse samenwerking
Vindplaats: nr. 25, p. 42-51
Annotatie: Janssens reageert op recente publicaties over de Vlaams-Nederlandse samenwerking.

Lauwaert, Dirk
Titel: Underdressed: Niets meer (een poging)
Vindplaats: nr. 27, p. 90-94
Annotatie: (Rubriek: Overdressed).

Maes, Sientje; Schampaert, Thomas
Titel: 'Goudvis-zonvis-bloedvis': Mirlitons improvisaties op het chorus van het abjecte
Vindplaats: nr. 26, p. 6-37 - ill.
Annotatie: Een 'luidruchtige tekstuele plyfonie, waarin de grenzen tussen literatuur, kritiek, theorie en muziek in elkaar overvloeien'. Met een opgenomen gedicht van Willy Roggeman en Thomas Schampaert.

Masschelein, Anneleen
Titel: Pijn op de scène: 'Douleur exquise' (Sophie Calle) en 'Exquisite Pain' (Forced Entertainment)
Vindplaats: nr. 26, p. 70-89
Annotatie: 'De auteur zoekt naar de locus van het affect en de paradox tussen ervaring en enscenering in het autofictionele werk van Sophie Calle'.
Trefwoorden: Calle, Sophie

Molendijk, Piet
Titel: Memento media
Vindplaats: nr. 28, p. 6-9
Annotatie: Over de verschillende vormen van rouwen.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Hazes, Andre; Derrida, Jacques

Overstijns, Jeroen
Titel: Zin en onzin van dikke boeken
Vindplaats: nr. 25, p. 109-112

Peperstraten, Frans van
Titel: De echo van Lacoue-Labarthe
Vindplaats: nr. 28, p. 84-99
Annotatie: Lacoue-Labarthe over Theodor Reik, een joodse Oostenrijker, die leefde van 1888 tot 1969.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Lacoue-Labarthe, Philippe; Reik, Theodor

Schutter, Dirk de
Titel: Kroniek van een strontocratie
Vindplaats: nr. 28, p. 100-105
Annotatie: Met als opschrift een citaat van Anna Achmatova. Over de artikelen en reportages van Politkovskaja die een aanklacht formuleren tegen de taboes die de Russische samenleving in een wurggreep houden.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Politkovskaja, Anna

Theys, Hans
Titel: Over het buitensluiten van spoken en monsters
Vindplaats: nr. 26, p. 100-101
Annotatie: Over de kunstenaar die dit tijdschrift verluchtte.
Trefwoorden: Vanhemelrijck, Kris

Theys, Hans
Titel: Randgevallen (Aan de kant gezette stoelen, beeld geworden): Enkele woorden over het werk van Christian Van Haesendonck
Vindplaats: nr. 25, p. 132-134
Annotatie: Beelden van Van Haesendonck werden in dit nummer opgenomen.
Trefwoorden: Haesendonck, Christian Van

Vanfraussen, Eveline
Titel: 'To invent. To leap. To fly. To fall': Susan Sontag en het bewustzijn
Vindplaats: nr. 28, p. 66-74
Annotatie: Over Sontag als gedreven portrettiste. Haar portretten zijn tegelijk ook zelfprotretten.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Sontag, Susan

Vermeulen, Pieter
Titel: De verwezing van Amerika: Filosofische onverstoorbaarheid bij Richard Rorty en Stanley Cavell
Vindplaats: nr. 28, p. 50-65
Annotatie: Over twee denkers die reflecties leverden over de verwijdering tussen het continent en de analytische filosofie. Vermeulen wil hun begrip van Amerika verbinden met hun erg verschillende meningen over de plaats van de filosofie in datzelfde Amerika.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Rorty, Richard; Cavell, Stanley

Vitse, Sven
Titel: De dwang van 'De ander': Over Daniël Robberechts en Jacques Derrida
Vindplaats: nr. 25, p. 86-104
Annotatie: Vitse onderzoekt hoe het wereldbeeld en de literatuuropvatting van Robberechts zich verhouden tot de ideeën van Derrida.
Trefwoorden: Derrida, Jacques; Robberechts, Daniël

Winkel, Roel Vande; Bauwel, Sofie Van
Titel: Wanneer wolven huilen: Over stereotypering, ideologie en 'politieke' films
Vindplaats: nr. 26, p. 54-68 - ill.
Annotatie: De auteurs 'bevragen de return with a vengeance van westerse stereotypen in het oosten in een confrontatie van Turkse en Amerkaanse propagandafilms'.

Wittocx, Eva
Titel: 'I miss Sol LeWitt'
Vindplaats: nr. 28, p. 42-49 - ill.
Illustrator: Recke, Nikolaj
Annotatie: Over de in 2007 overleden kunstenaar, gekend van zijn minimale en conceptuele kunstwerken.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: LeWitt, Sol

V. Recensie

Heynders, Odile
Titel: Totale cultuur/loos/heid
Eerste versregel: 'De stijlen van Lucebert'
Vindplaats: nr. 27, p. 60-69
Annotatie: Over: 'Vlek als levenswerk. Lucebert op papier' (Historische Uitgeverij, 2006) van Cyrille Offermans.
Trefwoorden: Lucebert; Offermans, Cyrille

Jans, Erwin
Titel: Cultural Studies goes to war
Vindplaats: nr. 27, p. 70-76
Annotatie: Over: 'Culture, Trauma and Conflict. Cultural Studies Perspectives on War' (2007) van Nico Carpentier (ed.).
Trefwoorden: Carpentier, Nico

Malfroidt, Marijke
Titel: 'Keeping her face in a jar'
Vindplaats: nr. 27, p. 52-58
Annotatie: Over: 'Eleanor Rigby' (Ambos Anthos 2007) van Douglas Coupland.
Trefwoorden: Coupland, Douglas

Pourcq, Maarten De
Titel: Het innerlijke bokken van Stefan Hertmans
Vindplaats: nr. 28, p. 140-153
Annotatie: Over: 'Het zwijgen van de tragedie. Essays' (De Bezige Bij, 2007) en 'Mind the Gap' (Meulenhoff, 2000) van Stefan Hertmans.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Hertmans, Stefan

Ridder, Matthijs de
Titel: De ene schelf is de andere niet
Vindplaats: nr. 27, p. 30-37
Annotatie: Over: 'De weifelende ezel. Over Vlaamse identiteit en Nederlandse poëzie 1893-1925' (Vantilt, 2006) van Joris Janssens. Janssens reageert op de recensie van De Ridder, die hem van wederwoord dient.
Trefwoorden: Janssens, Joris

Smyter, Sofie de
Titel: Broccoli Suprise
Vindplaats: nr. 27, p. 78-89
Annotatie: Over: 'Divisadero' (2007) van Michael Ondaatje.
Trefwoorden: Ondaatje, Michael

Spinoy, Erik
Titel: '…Dat dit alles waar is'
Vindplaats: nr. 27, p. 4-15
Annotatie: Over: 'De nacht der Girondijnen' (Meulenhoff 2007) van Jacques Presser.
Trefwoorden: Presser, Jacques

Vanfraussen, Eveline
Titel: Helms bouwsels of een eerste verkenning van Yves Petry's stellingen
Vindplaats: nr. 27, p. 16-28
Annotatie: Over: 'Het jaar van de man' (De Bezige Bij, 1999) van Yves Petry. Met als opschrift een citaat van Blixa Bargeld.
Trefwoorden: Petry, Yves

Winde, Arne De
Titel: Over de necrofilie en liefde voor de toekomst: Een gesprek met Jürgen Pieters
Vindplaats: nr. 28, p. 122-139
Annotatie: Over: 'De tranen van de herinnering. Het gesprek met de doden' (Historische Uitgeverij, 2005) van Jürgen Pieters. Met als opschrift een citaat van Nietsche en een van Wolfgang Hilbig.
Thema: Het verweesde denken
Trefwoorden: Pieters, Jürgen

VI. Illustratie / Kunst

Haesendonck, Christian Van
Vindplaats: nr. 25, p. voorplat, 6, 7, 20-21, 37, 52, 53, 65, 72-73, 84, 85, 105, 106, 107, 113, 114, 115, 120, 121, 131, 1 - ill.
Illustrator: Haesendonck, Christian Van

Vanhemelrijck, Kris
Vindplaats: nr. 26, p. voorplat, binnenkant cover, 3, 4, 37, 52-53, 69, 90, 91, 98, 99, 102-103, [106], achterplat - ill.
Illustrator: Vanhemelrijck, Kris

VII. Interview

Huber, Stefan; Quix, Stefaan; Masschelein, Anneleen
Titel: I am the Boy / That can enjoy / Invisibility: Een gesprek met Stefaan Quix
Vindplaats: nr. 25, p. 8-19
Annotatie: Interview met deze Brusselse klankkunstenaar. De titel is ontleend aan 'Ulysses' van James Joyce.
Trefwoorden: Quix, Stefaan