Jaargang inhoud

De Gids
Jaargang 176 (2013)

Redactioneel

Bentz van den Berg, Roel; Weelden, Dirk van
Titel: Bij dit nummer
Vindplaats: nr. 7, p. 2
Thema: Kennedy

Gerbrandy, Piet; Olnon, Merlijn
Titel: Bij dit nummer
Vindplaats: nr. 8, p. 2
Thema: Privacy

Mooij, Annet; Wils, Esther
Titel: Bij dit nummer
Vindplaats: nr. 1, p. 2
Annotatie: Themanummer naar aanleiding van het begin van het Jaar van het Voorlezen. In deze Gids 'staat nu eens het niet-lezen als cultureel verschijnsel centraal: 'niet-lezen' niet zozeer als uiting van het ontbreken van cultuur, maar juist als een onverwachte manifestatie ervan'.
Thema: Lezen of niet-lezen

Mooij, Annet
Titel: Bij dit nummer
Vindplaats: nr. 2, p. 2

Mooij, Annet
Titel: Bij dit nummer
Vindplaats: nr. 6, p. 2

Mooij, Annet
Titel: Bij dit nummer
Vindplaats: nr. 4, p. 2
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap

Wils, Esther
Titel: Bij dit nummer
Vindplaats: nr. 3, p. 2

Wils, Esther
Titel: De ware vakantie
Vindplaats: nr. 5, p. 2
Annotatie: In dit zomernummer.

I. Poëzie

Anker, Robert
Titel: Ik zou mij schamen
Eerste versregel: 'Of dat ik weer de straat aantrek alsof ik jong was'
Vindplaats: nr. 7, p. 36

Baeke, Jan
Titel: Groter dan de paarden
Eerste versregel: 'De zachtheid van paarden'
Vindplaats: nr. 3, p. 17
Annotatie: Uit: 'Nooit zonder de paarden' (1997).
Thema: Animalia

Balkt, H.H. ter
Titel: 1. '9-keto-trans-2'
Eerste versregel: 'Estetica, stkeblind, ging van huis;'
Vindplaats: nr. 5, p. 32
Cyclus: Laaglandse hymnen

Balkt, H.H. ter
Titel: 2. '9-keto-trans-2'
Eerste versregel: 'Alleen op daken is de bij veilig'
Vindplaats: nr. 5, p. 32
Cyclus: Laaglandse hymnen

Balkt, H.H. ter
Titel: 3. '9-keto-trans-2'
Eerste versregel: 'Alsof sculpturen kunnen groeien!'
Vindplaats: nr. 5, p. 33
Cyclus: Laaglandse hymnen

Balkt, H.H. ter
Titel: 4. '9-keto-trans-2'
Eerste versregel: ''De woorden liefde, trouw en tederheid'
Vindplaats: nr. 5, p. 33
Cyclus: Laaglandse hymnen

Balkt, H.H. ter
Titel: 5. Aan een knekelhuis
Eerste versregel: 'Dichters zijn ezels en ezels vlegels.'
Vindplaats: nr. 5, p. 33
Cyclus: Laaglandse hymnen

Daalen, Maria van
Titel: Mijn zus
Eerste versregel: 'Rent voor de dood uit, in haar gympen, het zijn'
Vindplaats: nr. 8, p. 27

Daalen, Maria van
Titel: PS: Het wonder
Eerste versregel: 'In de kleinste opening kurketrekkert'
Vindplaats: nr. 8, p. 27

Dereeper, Rik
Titel: Vier manieren om te dumpen
Eerste versregel: 'Sinds zijn sluitspier soms een steek laat vallen'
Vindplaats: nr. 2, p. 37

Herzberg, Judith
Titel: Zoals
Eerste versregel: 'Zoals je soms een kamer ingaat, niet weet waarvoor,'
Vindplaats: nr. 3, p. 7
Thema: Animalia

Holub, Miroslav
Titel: In de microscoop
Eerste versregel: 'Ook hier zijn maanlandschappen,'
Vindplaats: nr. 3, p. 17
Vertaler: Beranová, Jana
Annotatie: Uit: 'De geboorte van Sisyphus' (2008).
Thema: Animalia

Kosters, Onno
Titel: Doe-het-zelf
Eerste versregel: 'Na zichzelf, met een witte lijn,'
Vindplaats: nr. 2, p. 4
Annotatie: Winnaar Turingprijs.

Krog, Antjie
Titel: Pro patria?
Eerste versregel: 'ik behoor toe aan dit land'
Vindplaats: nr. 2, p. 10-11
Vertaler: Dorsman, Robert; Haar, Jan van der
Vertaling van: Pro patria?: ek behoort aan hierdie land
Annotatie: Het oorspronkelijke gedicht is ook afgedrukt.
Thema: Zuid-Afrika

Nordbrandt, Henrik
Titel: Mediterende kameel
Eerste versregel: 'De witte, met sneeuw bedekte bergen'
Vindplaats: nr. 3, p. 17
Vertaler: Rasch, Gerard
Annotatie: Uit: 'Een maan door het koren' (2000).
Thema: Animalia

Polet, Sybren
Titel: Faseruimte
Eerste versregel: 'Net als de poëtische donkere materie'
Vindplaats: nr. 8, p. 11
Thema: Privacy

Polet, Sybren
Titel: Qualia
Eerste versregel: 'Een netwerk van vele, vele microbreinen'
Vindplaats: nr. 8, p. 11
Thema: Privacy

Polet, Sybren
Titel: Van exosfeer naar eosfeer
Eerste versregel: 'En ja, overal rondom je'
Vindplaats: nr. 8, p. 11
Thema: Privacy

Postma, Sebastiene
Titel: Trap VIII
Eerste versregel: 'Sylvia Plath was ongeliefd.'
Vindplaats: nr. 6, p. 36

Reints, Martin
Titel: Hoofd
Eerste versregel: 'Aandacht volgt op ontspanning'
Vindplaats: nr. 3, p. 17
Annotatie: Uit: 'Ballade van de winstwaarschuwing' (2005).
Thema: Animalia

Stolwijk, Elly
Eerste versregel: 'waarom de zilvermeeuw in de nacht'
Vindplaats: nr. 2, p. 17

Vegt, Han van der
Titel: 'Victory Boogie Woogie' eerste schets
Eerste versregel: 'achter zeeën van werkelijkheid'
Vindplaats: nr. 4, p. 23 - ill.
Illustrator: Kovakovsky, Eva-Fiore

Vegt, Han van der
Titel: Afdaling in het zelf
Eerste versregel: 'I. Onopgemerkt, onvoorbereid, met lege schoenen,'
Vindplaats: nr. 1, p. 32
Annotatie: Opdracht: Voor J.Z. Herrenberg.

Vos, Marwin
Titel: als in deze lente als een herfst
Vindplaats: nr. 4, p. 19
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap

Vos, Marwin
Titel: als in deze lente in de winter
Vindplaats: nr. 4, p. 19
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: 'WORAUF MAN IN EUROPA STOLZ IST' EN 'SPRICH WEITER, sCHWEJK, ICH MÖCHTE SCHON HÖREN, WIE DIE GESCHICHTE AUSGEHT'
Eerste versregel: 'We hadden toch een afspraak, in het café aan het plein, zes uur in de'
Vindplaats: nr. 4, p. 38
Annotatie: (Rubriek: Van groot belang).

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: Dat is ook werk dat je kunt verliezen
Eerste versregel: 'Je wilt brieven schrijven voor de armen die dat nog niet zo lang zijn,'
Vindplaats: nr. 6, p. 38

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: Nog een om over te doen, over cultureel zionisme
Eerste versregel: 'Naar Palestina gaan om Hebreeuws te spreken en schrijven en'
Vindplaats: nr. 8, p. 38

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: Nog een voorstel, waarover meer te zeggen is, en weet je al hoe je burger wilt zijn?
Eerste versregel: 'Een stad houdt verkiezingen over beslissingen die de stad kan nemen, en wie'
Vindplaats: nr. 5, p. 46

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: Van groot belang
Eerste versregel: 'Dat er besloten wordt wat een publiek goed is, is ook een publiek goed,'
Vindplaats: nr. 1, p. 38
Annotatie: Prozagedicht.

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: Voel je je plotseling doorboord door de pijlen van de tijd en om de hoeveel tijd opnieuw?
Eerste versregel: 'Nog even over hoe de voorwaarden om een markt zijn werk goed te'
Vindplaats: nr. 7, p. 38

Williams, Diane
Titel: Hier is een ander einde
Eerste versregel: 'Deze keer heeft mijn verhaal een vaststaand'
Vindplaats: nr. 3, p. 13
Vertaler: Michel, K.
Thema: Animalia

Wolf, Maaike de
Titel: Carnivale
Eerste versregel: 'Mijn eerste nachten op de Rozenstraat,'
Vindplaats: nr. 7, p. 15

Wolf, Maaike de
Titel: Op uitnodiging
Eerste versregel: 'Steeds vaker springen de lampen, vind ik meer scharen'
Vindplaats: nr. 7, p. 15

II. Proza

Barthelme, Donald
Titel: De school
Vindplaats: nr. 7, p. 24 - ill.
Vertaler: Binsbergen, Anita van
Vertaling van: The school
Annotatie: Uit de bundel 'Sixty stories' (1981).

Bos, Jaap
Titel: Bekentenissen van een ontmaskerde
Vindplaats: nr. 4, p. 14-17 - ill.
Illustrator: Mack, Heinz
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap

Dis, Adriaan van
Titel: Jammer (fragment)
Vindplaats: nr. 5, p. 6 - ill.
Illustrator: Yingying Gong, Jessie

Dros, Nico
Titel: Waar is Igor?
Vindplaats: nr. 5, p. 20-21, 23 - ill.
Illustrator: Bertin, Sarah

Essen, Rob van
Titel: Terug naar huis
Vindplaats: nr. 3, p. 28-30 - ill.

Heerden, Etienne van
Titel: Gifkaroo (fragment)
Vindplaats: nr. 2, p. 5-9 - ill.
Vertaler: Vosmaer, Martine; Santen, Karina van
Annotatie: Voorpublicatie uit de gelijknamige roman.
Thema: Zuid-Afrika

Jong, Oek de
Titel: Wie ben je als je niet iemand bent?
Vindplaats: nr. 5, p. 24-27 - ill.
Illustrator: Uum, Marnix van; Fondse, Lotte; Smalen, Rosa; Yingying Gong, Jessie; Khalesi, Eriko; Merkelbach, Marlies

Juul, Pia
Titel: Iedereen kan roeien
Vindplaats: nr. 4, p. 24-25 - ill.
Illustrator: Bjerger, Anna
Vertaler: Cruys, Gerard
Annotatie: Uit de oorspr. Deense uitg.: 'Af sted, til stede' (Tiderne Skifter, 2012).

Kaygusuz, Sema
Titel: Wilde wijnruit
Vindplaats: nr. 7, p. 16-17 - ill.
Vertaler: Heijden, Hanneke van der
Vertaling van: Askâr

Martens, Hedda
Titel: Freud
Vindplaats: nr. 6, p. 19
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?

Marías, Janvier
Titel: Een gevoel van kameraadschap
Vindplaats: nr. 3, p. 18-21
Vertaler: Steenmeijer, Maarten

Matsier, Nicolaas
Titel: Merels
Vindplaats: nr. 4, p. 37
Annotatie: (Rubriek: WWW)..

Maugham, William Somerset
Titel: De koster
Vindplaats: nr. 1, p. 26-28 - ill.
Vertaler: Kurpershoek, René
Thema: Lezen of niet-lezen

Mik, Edzard
Titel: Gesprek op het stadhuis
Vindplaats: nr. 4, p. 22 - ill.
Illustrator: Rietman, Jasper
Annotatie: (Rubriek: Your Daily Victory Boogie Woogie).

Olnon, Merlijn
Titel: Niet-lezen als ambacht
Vindplaats: nr. 1, p. 25 - ill.
Illustrator: Crespi, Giuseppe Maria
Thema: Lezen of niet-lezen

Oosterhoff, Tonnus
Titel: De wrede ezel (fragment)
Vindplaats: nr. 5, p. 12-15 - ill.
Illustrator: Ruffin, Anne-Laure

Parks, Tim
Titel: Stenen vloer
Vindplaats: nr. 5, p. 28-31 - ill.
Illustrator: Sedelnikov, Alexander

Perec, Georges
Titel: De huur
Vindplaats: nr. 6, p. 19
Vertaler: Borger, Edu
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?

Perec, Georges
Titel: Droombeeld
Vindplaats: nr. 6, p. 19
Vertaler: Borger, Edu
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?

Perec, Georges
Titel: Mijn oude dag
Vindplaats: nr. 6, p. 19
Vertaler: Borger, Edu
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?

Port, Mattijs van de
Titel: De hekken en de wereld
Vindplaats: nr. 2, p. 14-17 - ill.

Reisel, Wanda
Titel: Zijn hier nog starfuckers?!
Vindplaats: nr. 5, p. 17-19
Illustrator: Fondse, Lotte

Reumer, Jelle
Titel: Hoe het voelt om een vogel te zijn
Vindplaats: nr. 3, p. 14-15 - ill.
Illustrator: Stephenson, Luke
Thema: Animalia

Riem, Ineke
Titel: Manomayakosha forever
Vindplaats: nr. 8, p. 21-23 - ill.

Schaffer, Alfred
Titel: Brief uit Kaapstad
Vindplaats: nr. 2, p. 12-13 - ill.
Thema: Zuid-Afrika

Six, Roderik
Titel: Pret
Vindplaats: nr. 6, p. 26-27 - ill.

Snijder, Philip
Titel: Duwen
Vindplaats: nr. 5, p. 7-8 - ill.
Illustrator: Sedelnikov, Alexander

Snijder, Philip
Titel: Smeren
Vindplaats: nr. 5, p. 9-10
Illustrator: Sennema, Jet

Stahlie, Maria
Titel: Baas boven baas
Vindplaats: nr. 5, p. 3-5 - ill.

Topor, Roland
Titel: Geestelijk voedsel
Vindplaats: nr. 1, p. 9 - ill.
Vertaler: Borger, Edu
Thema: Lezen of niet-lezen

Verwijmeren, Gregor
Titel: iPeep
Vindplaats: nr. 3, p. 24-25 - ill.
Illustrator: Appel, Karel

Vroman, Leo (1915)
Titel: Brief uit Brooklyn, 23 november 1963
Vindplaats: nr. 7, p. 9
Annotatie: Brief aan Gids-redacteur Bert Voeten, afgedrukt in De Gids van januari 1964.
Thema: Kennedy

Weijts, Christiaan
Titel: Straf
Vindplaats: nr. 8, p. 14-15 - ill.
Thema: Privacy

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: Van groot belang
Vindplaats: nr. 2, p. 38

Willems, Jibbe
Titel: De 20e eeuw (en de 21e tot nu toe) in 728 woorden
Vindplaats: nr. 6, p. 37
Annotatie: Monoloog uit de theatervoorstelling 'Tussentijd' van tgECHO.

IV. Essay

Andel, Pek van
Titel: Serendipiteit: De ongezochte vondst
Vindplaats: nr. 8, p. 24-26 - ill.
Illustrator: Kandinsky, Wassily

Asscher, Maarten
Titel: De schaal van Cleveringa: Over uiteenlopende manieren om jurist te zijn
Vindplaats: nr. 4, p. 10-13 - portr.
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap
Trefwoorden: Cleveringa, Rudolph Pabus

Asscher, Maarten
Titel: Lezen of niet-lezen, dat is de vraag
Vindplaats: nr. 1, p. 3-4 - ill.
Illustrator: Bochner, Mel
Annotatie: In deze Gids 'staat nu eens het niet-lezen als cultureel verschijnsel centraal: 'niet-lezen' niet zozeer als uiting van het ontbreken van cultuur, maar juist als een onverwachte manifestatie ervan'.
Thema: Lezen of niet-lezen

Barnard, Benno
Titel: Domineesland, een apologie
Vindplaats: nr. 1, p. 20-22 - ill.
Illustrator: Gogh, Vincent van
Annotatie: 'De Reformatie heeft aangezet tot emancipatie en de burgers leren lezen - meer dan alleen de Bijbel'.
Thema: Lezen of niet-lezen

Bentz van den Berg, Roel
Titel: Wat blijft hangen (I)
Vindplaats: nr. 2, p. 39

Bentz van den Berg, Roel
Titel: Wat blijft hangen (IV)
Vindplaats: nr. 8, p. 39

Bentz van den Berg, Roel
Titel: Wat blijft hangen II
Vindplaats: nr. 4, p. 39 - ill.
Annotatie: (Rubriek: Kroniek & kritiek).

Berger, Lynn
Titel: Opdringerige apparaten
Vindplaats: nr. 8, p. 12-13 - ill.
Annotatie: Discussie in de negentiende eeuw over privacy en de rol van fotografie.
Thema: Privacy

Boomen, Tijs van der
Titel: De stuurloze stad
Vindplaats: nr. 7, p. 18-21 - ill.
Annotatie: Beeld van de metropool Brussel.

Boterman, Frits
Titel: Hitler en 'Mein Kampf'
Vindplaats: nr. 1, p. 23 - ill.
Thema: Lezen of niet-lezen
Trefwoorden: Hitler, Adolf

Bridle, James
Titel: Literatuur als spel
Vindplaats: nr. 2, p. 27 - ill.
Vertaler: Vegt, Han van der

Brill, Paul
Titel: De ultieme beproeving
Vindplaats: nr. 7, p. 6-7 - ill.
Annotatie: De Cuba-crisis van 1962.
Thema: Kennedy
Trefwoorden: Kennedy, John F.

Cohen, Jaap
Titel: Arie de Froe: Wetenschapper in dienst van de goede zaak
Vindplaats: nr. 4, p. 3-6 - portr.
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap
Trefwoorden: Froe, Arie de (1907-1992)

Cooke, Alistair
Titel: Assassination of J.F. Kennedy
Vindplaats: nr. 7, p. 3-4 - ill.
Annotatie: Transcriptie van een BBC-opname van 24 november 1963.
Thema: Kennedy
Trefwoorden: Kennedy, John F.

Darnton, Robert
Titel: Digitaliseren, democratiseren: De bibliotheek en de toekomst van het boek
Vindplaats: nr. 1, p. 14-17 - ill.
Illustrator: Rieben, John
Vertaler: Kurpershoek, René
Thema: Lezen of niet-lezen

Doorman, Maarten
Titel: Het onvermijdelijke leven van de kunstenaar
Vindplaats: nr. 8, p. 3-7 - ill.
Annotatie: 'Kunst is het weggeven van privacy, of we dat nu leuk vinden of niet'.
Thema: Privacy

Draaisma, Douwe
Titel: Freudiaanse naaktdromen
Vindplaats: nr. 6, p. 12-14 - ill.
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?
Trefwoorden: Freud, Sigmund

Drenth, Jelto
Titel: Freud, wegbereider van de seksuologie
Vindplaats: nr. 6, p. 16-18 - ill.
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?
Trefwoorden: Freud, Sigmund

Essen, Rob van
Titel: Hoe minder plot, hoe beter: Het oeuvre van Julian Barnes
Vindplaats: nr. 5, p. 36-38 - ill., portr.
Annotatie: (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Barnes, Julian

Fallaux, Emile
Titel: Een ogenblik van zwakte
Vindplaats: nr. 7, p. 10-12 - ill.
Annotatie: Ondanks zijn afkeer raakte Fallaux in de jaren zeventig in de Kennedy-mythologie verzeild.
Thema: Kennedy
Trefwoorden: Kennedy, John F.

Gerbrandy, Piet
Titel: Een medicijn voor geheugen en wijsheid: Schriftcultuur in de Oudheid
Vindplaats: nr. 1, p. 5-8 - ill.
Thema: Lezen of niet-lezen

Goldschmidt, Tijs
Titel: Vis in bad
Vindplaats: nr. 3, p. 3-7 - ill.
Annotatie: Kousbroek-lezing over de interne klok bij dieren.
Thema: Animalia

Hart, Kees 't
Titel: Ingezonden mededeling: nieuwe versies: Mondriaan in het voortgezet onderwijs
Vindplaats: nr. 4, p. 23
Trefwoorden: Mondriaan, Piet

Heerden, Jaap van
Titel: Hoe ver mag de orgelman van zijn orgel af staan
Vindplaats: nr. 1, p. 30-31 - ill.
Annotatie: Nieuwe rubriek 'met een kritische blik op de huidige psychologie, waarin motieven en bedoelingen ter verklaring van menselijk gedrag geheel uit de gratie zijn geraakt' (Rubriek: Emeriti).

Hofstee, Wim
Titel: Bedrieglijk spel
Vindplaats: nr. 7, p. 22-23 - ill.
Annotatie: De vrolijke kant van misleiding.

Jessurun d'Oliveira, Hans Ulrich (Ulli)
Titel: Het wetenschappelijk geweten
Vindplaats: nr. 4, p. 7-9 - portr., ill.
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap
Trefwoorden: Froe, Arie de (1907-1992)

Keyser, Gawie
Titel: Bloed in de roos: De nieuwe ernst in de cinematografie
Vindplaats: nr. 4, p. 26-28 - ill.

Kusters, Wiel (Jan Hubert Willem)
Titel: Kees Fens: het einde van zijn lezen
Vindplaats: nr. 1, p. 13
Thema: Lezen of niet-lezen
Trefwoorden: Fens, Kees

Leenhouts, Mark
Titel: De gepolijste ziel
Vindplaats: nr. 1, p. 10-11 - ill.
Annotatie: 'China is van oudsher een inliterair land waar literatuur ook een instrument was voor ambtenaren en machthebbers. Mao maakte daar gebruik van, en heeft de passie ervoor met de monocultuur die hij oplegde niet kunnen uitroeien'.
Thema: Lezen of niet-lezen

Linssen, Dana
Titel: Wie ligt er nou bij wie op de divan?
Vindplaats: nr. 6, p. 10-11 - ill.
Annotatie: Twee recente films, 'A dangerous method' (2011) en 'Jimmy P.' (2013) geven een hernieuwde blik op de aloude psychoanalyse.
Trefwoorden: Freud, Sigmund

Marcus, Greil
Titel: 'It wasn't you or me'
Vindplaats: nr. 7, p. 5
Annotatie: Al was hij geen bewonderaar van John F. Kennedy, zijn dood kwam als een schok.
Thema: Kennedy
Trefwoorden: Kennedy, John F.

Mathijsen, Marita
Titel: De beul berecht: De overwaardering van Conrad Busken Huet
Vindplaats: nr. 6, p. 24-25 - portr.
Trefwoorden: Busken Huet, Conrad

Mik, Edzard
Titel: Een wereldprimeur: Your Daily Victory Boogie Woogie
Vindplaats: nr. 2, p. 25 - portr.
Annotatie: Het literaire internetgame Your Daily Victory Boogie Woogie in samenwerking met De Gids.

Mooij, Annet
Titel: Pieter Hendrik Esser (1905-1998), postuum mecenas
Vindplaats: nr. 2, p. 3-4 - portr.
Illustrator: Tóth, Erzsébet
Trefwoorden: Esser, Pieter Hendrik

Mourits, Bertram
Titel: Het probleem met poëzie
Vindplaats: nr. 1, p. 19
Thema: Lezen of niet-lezen

Mulder, Arjen
Titel: Mondriaan en het abstracte leven
Vindplaats: nr. 2, p. 26 - ill.
Trefwoorden: Mondriaan, Piet

Olnon, Merlijn
Titel: Onze digitale dijkbreuk
Vindplaats: nr. 8, p. 8-10 - ill.
Annotatie: De fundamentele verandering van onze wereld door de exponentiële toename, ongehinderde verspreiding en onbeperkte houdbaarheid van gegevens.
Thema: Privacy

Otterspeer, Willem
Titel: Freud en Hermans (en zijn biograaf)
Vindplaats: nr. 6, p. 8-9 - portr.
Annotatie: Otterspeer wijst in Freuds essays twee sleutels tot Hermans aan.
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?
Trefwoorden: Freud, Sigmund; Hermans, Willem Frederik

Perec, Georges
Titel: De tandarts
Vindplaats: nr. 6, p. 9
Vertaler: Borger, Edu
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?

Poletiek, Fenna
Titel: Stapel en het systeem
Vindplaats: nr. 4, p. 18-19
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap
Trefwoorden: Stapel, Diederik

Pollmann, Joost
Titel: Eindelijk eens géén Auschwitz: Hoe stripmakers omgaan met de Holocaust
Vindplaats: nr. 2, p. 18-20 - ill.

Port, Mattijs van de
Titel: Het omsloten zelf, het poreuze zelf
Vindplaats: nr. 8, p. 18-20 - ill.
Annotatie: 'Hoezeer de opvattingen over het eigene en het andere van cultuur tot cultuur verschillen'.
Thema: Privacy

Raben, Remco
Titel: Revolte in de letteren: Berichten uit Caïro
Vindplaats: nr. 6, p. 20-23 - ill.
Annotatie: 'Welke sporen hebben de revolutie en de recente opwellingen nagelaten, en hoe verhouden schrijvers en de nieuwe politiek zich tot elkaar?'.

Saris, Frans Willem; Saris, David
Titel: Het Nieuwe Rijden: Van de T-Ford tot de zelfrijdende auto op zonne-energie
Vindplaats: nr. 5, p. 45-46 - ill.

Schipper, Mineke
Titel: De logica van magie: Een kleine kunstgeschiedenis
Vindplaats: nr. 5, p. 34-35 - ill.
Illustrator: Picasso, Pablo; Samba, Chéri

Schuyt, Cornelis (Kees) J.M.
Titel: Wetenschappelijk integriteit: De andere kant van wetenschappelijk wangedrag
Vindplaats: nr. 4, p. 20-21 - ill.
Annotatie: (Rubriek: Emeriti).
Thema: Bakens & dwaallichten : Integriteit in de wetenschap
Trefwoorden: Stapel, Diederik

Spruit, Leen
Titel: De Index van verboden boeken
Vindplaats: nr. 1, p. 12 - ill.
Thema: Lezen of niet-lezen

Stoffelsen, Daan
Titel: Mijn eerste jaren
Vindplaats: nr. 8, p. 16-17 - ill.
Annotatie: 'Dilemma's van de jonge ouder in de tijd van Facebook, digitale groeigeschiedenissen en Elektronische Kinddossiers'.
Thema: Privacy

Weelden, Dirk van
Titel: Monsterlijk en sprookjesachtig: Nederlands machinekamer
Vindplaats: nr. 2, p. 22-23 - ill.
Illustrator: Arkel, Freek van
Annotatie: Essay bij de foto's van Freek van Arkel van de haven van Rotterdam.

Wesseling, H.L.
Titel: Het verhaal in de geschiedenis
Vindplaats: nr. 3, p. 26-27 - ill.
Annotatie: Overeenkomsten tussen geschiedschrijvers en romanschrijvers.

Westbroek, Peter
Titel: De eenwording der wetenschappen
Vindplaats: nr. 8, p. 28-29 - ill.
Annotatie: De recente benaderingen van Big History en de Earth Science.

Wilterdink, Nico
Titel: Status: Sociologie van de hiërarchie
Vindplaats: nr. 2, p. 28-29 - ill.
Annotatie: Hiërarchievorming.

Withuis, Jolande
Titel: Gynocide
Vindplaats: nr. 1, p. 39
Annotatie: Gynocide = systematische uitroeiing van vrouwen (Rubriek: Kroniek & kritiek).

Withuis, Jolande
Titel: Kaalslag
Vindplaats: nr. 5, p. 47
Annotatie: Kritiek op de reorganisatieplannen van de KNAW (Rubriek: Kroniek & kritiek).

Withuis, Jolande
Titel: Kamaraad De Vries
Vindplaats: nr. 7, p. 39
Annotatie: Over de biografie van Theun de Vries door Jos Perry (Rubriek: Kroniek & kritiek).
Trefwoorden: Perry, Jos; Vries, Theun de

Zwaan, Jacob; Appignanesi, Lisa; Forrester, John; Leader, Darian; Orbach, Susie
Titel: Freuds erfenis
Vindplaats: nr. 6, p. 3-7 - ill., portr.
Thema: Freud leeft! Leeft Freud?
Trefwoorden: Freud, Sigmund

V. Recensie

Andel, Pek van
Titel: Begon wetenschap met de kunst van het spoorzoeken?
Vindplaats: nr. 2, p. 30-31
Annotatie: Over: Louis Liebenberg, 'The art of tracking. The origin of science' (2012).
Trefwoorden: Liebenberg, Louis

Brill, Paul
Titel: Geen nieuwe wereld in Azië
Vindplaats: nr. 4, p. 33-35 - ill.
Annotatie: Over: Kishore Mahbubani, 'The great convergence : Asia, the West, and the logic of one world' (Public Affairs, 2013), 'Worldviews of aspiring powers : domestic foreign policy debates in China, India, Iran, Japan, and Russia' (Oxford University Press, 2012) en Fokke Obbema, 'China en Europa : waar twee werelden elkaar raken' (Atlas Contact, 2013) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Mahbubani, Kishore; Obbema, Fokke

Bruijn, Petra de
Titel: Serene spleen aan de oevers van de Bosporus: Modernisering met behoud van identiteit
Vindplaats: nr. 5, p. 39-40 - ill.
Annotatie: Over: Ahmed Hamdi Tanpinar, 'Sereen' (Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2012) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Tanpinar, Ahmed Hamdi

Dessing, Maarten
Titel: Het geluk van de debutant
Vindplaats: nr. 1, p. 33 - ill.
Annotatie: Over: Keith Gessen, 'How a book is born. The making of the art of fielding' (2011) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Gessen, Keith

Donkers, Jan
Titel: You can always move on
Vindplaats: nr. 5, p. 41-43 - ill.
Annotatie: Over: Larzer Ziff, 'All-American boy' (2012); Robert A. Ferguson, 'Alone in America. The stories that matter' (2013) en Gordon Slethaug & Stacilee Ford (eds.), 'Hit the road, Jack. Essays on the culture of the American road' (2012) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Ferguson, Robert A.; Ziff, Larzer

Hooff, Jan van
Titel: Nagels dwaling: Waarom de teleologische conceptie van de natuur vrijwel zeker vals is
Vindplaats: nr. 3, p. 33-35 - ill.
Annotatie: Over: Thomas Nagel, 'Mind and cosmos' (Oxford University Press, 2012). (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Nagel, Thomas

Hulst, Auke
Titel: Een lange neus naar de tijd
Vindplaats: nr. 4, p. 30-33 - ill.
Annotatie: Over: David Wittenberg, 'Time travel : the popular philosophy of narrative' (Fordham University Press, 2012) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Wittenberg, David

Kooijmans, Luuc
Titel: Moord op een onderduiker en andere familieverhalen
Vindplaats: nr. 1, p. 34-35 - ill.
Annotatie: Verhalen van kinderen die op zoek gaan naar het (oorlogs)verleden van hun vader (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Goedkoop, Hans; Heerma van Voss, Arend Jan; Brandhorst, Henny; Rost van Tonningen, Ebbe

Miedema, Frank
Titel: Wetenschap als economisch veldspel
Vindplaats: nr. 8, p. 35-37 - ill.
Annotatie: Over: Paula Stephan, 'How economics shapes science' (2012) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Stephan, Paula

Offermans, Cyrille
Titel: Denken in tweespraak: van Diderot tot Sloterdijk
Vindplaats: nr. 7, p. 28-30 - ill.
Annotatie: Over: Eric Hobsbawm, 'Fractured times' (2013); Peter Sloterdijk, 'Augewählte Übertreibungen' (2013) en Ad Verbrugge, 'Staat van verwarring' (2013) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Hobsbawm, Eric; Sloterdijk, Peter; Verbrugge, Ad

Offermans, Cyrille
Titel: Het verdwenen handschrift
Vindplaats: nr. 1, p. 36-38 - ill.
Annotatie: Over: Philip Hensher, 'The missing link. The lost art of handwriting' (2012) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Hensher, Philip

Olnon, Merlijn
Titel: Onze fotografische onschuld
Vindplaats: nr. 3, p. 36-37 - ill.
Annotatie: Over: Errol Morris, 'Believing is seeing' (Penguin, 2011). (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Morris, Errol

Pels, Dick
Titel: Europa: een schaamteloos elitair project
Vindplaats: nr. 6, p. 34-36 - ill.
Annotatie: Over: Ulrich Beck, 'Das deutsche Europa' (2012), Robert Menasse, 'Der europäische Landbote' (2012) en Thijs Kleinpaste, 'Nederland als vervlogen droom' (Bert Bakker, 2013).
Trefwoorden: Menasse, Robert; Kleinpaste, Thijs

Pels, Dick
Titel: Patatburgers en volksvleiers opgelet: Aristoteles is terug
Vindplaats: nr. 3, p. 31-32 - ill.
Annotatie: Over: Aristoteles, 'Politica' (Historische Uitgeverij, 2012). (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Bremer, Jan Maarten; Kessels, Ton; Aristoteles

Pronk, Jan
Titel: 'Shining India', de keerzijde
Vindplaats: nr. 7, p. 34-36 - ill.
Annotatie: Over: Katherine Boo, 'Behind the beautiful forevers' (2012); Jan Breman, 'At work in the informal economy of India' (2013); K.P. Kannan en Jan Breman (red), 'The long road to social security' (2013) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Breman, Jan; Boo, Katherine; Kannan, K.P.

Raben, Remco
Titel: Bataafse mythes
Vindplaats: nr. 4, p. 35-37 - ill.
Annotatie: Over: Gijs van der Ham, 'De geschiedenis van Nederland in 100 voorwerpen' (De Bezige Bij, 2013) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Ham, Gijs van der

Rasch, Miriam
Titel: Op zoek naar het verscholen kwaad
Vindplaats: nr. 8, p. 30-31 - ill.
Annotatie: Over: Karl Ove Knausgard, 'Vader' (De Geus, 2011), 'Liefde' (De Geus, 2012), 'Zoon' (De Geus, 2013) en 'Nacht' (De Geus, 2010) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Knausgard, Karl Ove

Schuppen, Steven van
Titel: Democratie, gelijkheid en markt
Vindplaats: nr. 7, p. 31-33 - ill.
Annotatie: Over: Tomas Decreus, 'Een paradijs waait uit de storm' (EPO, 2013); Pierre Rosanvallon, 'Democratie en tegendemocratie' (Boom, 2012) en 'La société des égaux' (2011) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Decreus, Thomas; Rosanvallon, Pierre

Velthuis, Misha
Titel: Rabbijnen en golems: Hoe temmen wij het beest van het moderne kapitaal?
Vindplaats: nr. 6, p. 31-33 - ill.
Annotatie: Over: Ronald Tinnevelt en Thomas Mertens, 'Mondiale rechtvaardigheid' (Boom, 2013), Adrian Parr, 'The wrath of capital' (2012), Rob Dietz en Dan O'Neill, 'Enough is enough' (2013) en Paul McMahon, 'Feeding frenzy' (2013).
Trefwoorden: Parr, Adrian; Dietz, Rob; O'Neill, Dan; McMahon, Paul; Tinnevelt, Ronald; Mertens, Thomas

Vervaeck, Bart
Titel: Het geheugen en de processor: Oud en nieuw in de literatuurgeschiedenis van Thomas Vaessens
Vindplaats: nr. 7, p. 25-27 - ill.
Annotatie: Over: Thomas Vaessens, 'Geschiedenis van de moderne literatuur' (Vantilt, 2013). Met een reactie van Vaessens in De Gids, 2014, nr. 1 (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Vaessens, Thomas

Vries, Geert de
Titel: Het hart is een eenzame jager
Vindplaats: nr. 2, p. 32-33 - ill.
Annotatie: Over: Eva Illouz, 'Why love hurts. A sociological explanation' (2012) en Paul Verhaeghe, 'Liefde in tijden van eenzaamheid. Over drift en verlangen' (De Bezige Bij, 8e druk 2011). (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Verhaeghe, Paul; Illouz, Eva

Vries, Geert de
Titel: Zijn we allemaal gek geworden?
Vindplaats: nr. 6, p. 29-31 - ill.
Annotatie: Over: Edward Shorter, 'How everyone became depressed. The rise and fall of the nervous breakdown' (2013), Allen Frances, 'Terug naar normaal' (Nieuwezijds, 2013) en Darian Leader, 'Strictly bipolar' (2013).
Trefwoorden: Leader, Darian; Shorter, Edward; Frances, Allen

Zwaan, Ton
Titel: Erfenissen van massaal geweld
Vindplaats: nr. 2, p. 34-37 - ill.
Annotatie: Vier boeken over massaal geweld tegen de menselijkheid.
Trefwoorden: Panh, Rithy; Fulbrook, Mary; Boom, Bart van der; Kershaw, Ian

Zwaan, Ton
Titel: Rondom het jaar nul
Vindplaats: nr. 8, p. 32-33 - ill.
Annotatie: Over: Ian Buruma, 'Year zero, a history of 1945' (2013); Keith Lowe, 'Savage continent. Europe in the aftermath of World War II' (2012); Anna Reid, 'Leningrad. Tragedy of a city under siege, 1941-1944' (2012) (Rubriek: Boeken).
Trefwoorden: Buruma, Ian; Lowe, Keith; Reid, Anna

VI. Illustratie / Kunst

Croon, Reinhart
Titel: De man met de zwarte das: Godfried Bomans over zijn vader
Vindplaats: nr. 7, p. 13-15 - ill.
Illustrator: Croon, Reinhart
Annotatie: Bewerking van 'De man met de zwarte das', opgenomen in 'De man met de witte das' (1971).

VII. Interview

Hoeks, Henk
Titel: Grote vragen
Vindplaats: nr. 1, p. 29 - portr.
Illustrator: Posthuma de Boer, Tessa
Annotatie: Hoeks' keuze uit de Grote Vragen van de Gids-redactie (Rubriek: Grote vragen).
Trefwoorden: Hoeks, Henk

Mik, Edzard
Titel: Grote vragen
Vindplaats: nr. 5, p. 11 - portr.
Illustrator: Posthuma de Boer, Tessa
Annotatie: Edzard Miks keuze uit de Grote Vragen van de Gids-redactie (Rubriek: Grote vragen).
Trefwoorden: Mik, Edzard

Mulder, Arjen; Dennett, Daniel
Titel: Wij zijn de soort die vraagt naar het waarom: Arjen Mulder interviewt Daniel Dennett
Vindplaats: nr. 3, p. 8-13 - ill.
Vertaler: Post, Maaike
Thema: Animalia
Trefwoorden: Dennett, Daniel

Mutsaers, Charlotte
Titel: Grote vragen
Vindplaats: nr. 4, p. 29 - portr.
Illustrator: Posthuma de Boer, Tessa
Annotatie: Mutsaers' keuze uit de Grote Vragen van de Gids-redactie (Rubriek: Grote vragen).
Trefwoorden: Mutsaers, Charlotte

Otten, Willem Jan
Titel: Grote vragen
Vindplaats: nr. 2, p. 21 - portr.
Illustrator: Posthuma de Boer, Tessa
Annotatie: (Rubriek: Grote vragen).
Trefwoorden: Otten, Willem Jan

Perquin, Ester Naomi
Titel: Grote vragen
Vindplaats: nr. 3, p. 22-23 - portr.
Illustrator: Posthuma de Boer, Tessa
Annotatie: (Rubriek: Grote vragen).
Trefwoorden: Perquin, Ester Naomi