Jaargang inhoud

De Gids
Jaargang 180 (2017)

Redactioneel

Bentz van den Berg, Roel
Titel: BVD
Vindplaats: nr. 6, p. 2
Thema: Wij

Bentz van den Berg, Roel
Titel: BVDB
Vindplaats: nr. 1, p. 2
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Bentz van den Berg, Roel
Titel: BVDB
Vindplaats: nr. 4, p. 2

Bentz van den Berg, Roel
Titel: BVDB
Vindplaats: nr. 3, p. 2

Bentz van den Berg, Roel
Titel: BVDB
Vindplaats: nr. 5, p. 2
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Bentz van den Berg, Roel
Titel: BentzVanDenBerg
Vindplaats: nr. 2, p. 2

Bodegom, Fiep van; Weijers, Niña; Bentz van den Berg, Roel
Titel: Ik
Vindplaats: nr. 4, p. 2
Annotatie: Inleiding bij het thema.
Thema: Ik

Mik, Edzard
Titel: Daadkrachtig wij-gevoel
Vindplaats: nr. 6, p. 3
Annotatie: Inleiding op het thema "wIJ".
Thema: Wij

Vis, Dirk; Weelden, Dirk van; Port, Mattijs van de; Mik, Edzard
Titel: Tropen? De tropen bestaan niet meer
Vindplaats: nr. 1, p. 3
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Weelden, Dirk van; Mik, Edzard
Titel: Het Nederlandse landschap
Vindplaats: nr. 5, p. 2
Annotatie: Inleiding bij het themanummer.
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

I. Poëzie

Andriessen, Mischa
Titel: Eurydike
Eerste versregel: 'Hij was oprecht dus ik volgde'
Vindplaats: nr. 3, p. 6

Atangana Bekono, Simone
Titel: 03/07/2017
Eerste versregel: 'Oi, Herman, Jean, Vióla'
Vindplaats: nr. 4, p. 7
Thema: Ik

Baeke, Jan
Titel: Saborear frutas
Eerste versregel: 'Tegelijk met het fruit ontwaakt de radio'
Vindplaats: nr. 1, p. 16
Annotatie: Geïnspireerd op de film 'Saborear Frutas Brasileiras'.
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Barnas, Maria
Titel: Bosachtige omgeving
Eerste versregel: '1'
Vindplaats: nr. 5, p. 29
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Barnas, Maria
Titel: De schrijver
Eerste versregel: 'Er is een zee die op zee lijkt'
Vindplaats: nr. 5, p. 29
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Barnas, Maria
Titel: Zomerhuis
Eerste versregel: 'Op de zomer waarin wij centimeters groeien.'
Vindplaats: nr. 5, p. 29
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Boeuf, Gilles
Titel: Clinique du parc
Eerste versregel: 'met stomheid geslagen kom ik aan de grens'
Vindplaats: nr. 4, p. 29

Boeuf, Gilles
Titel: Herhaling
Eerste versregel: 'op weg naar het ziekenhuis'
Vindplaats: nr. 4, p. 29

Boeuf, Gilles
Titel: Ik moet
Eerste versregel: 'de kamer uit, de straten in voor'
Vindplaats: nr. 4, p. 29

Boeuf, Gilles
Titel: Naar binnen
Eerste versregel: 'met mijn dunne tenen'
Vindplaats: nr. 4, p. 29

Boeuf, Gilles
Titel: Selfservice
Eerste versregel: 'we staan bij de benzinepomp - mijn'
Vindplaats: nr. 4, p. 29

Brassinga, Anneke
Titel: Het bezingt Zich
Eerste versregel: ''Ik: deeltje aan het begin van z'n baan en tevens de reeks'
Vindplaats: nr. 4, p. 3
Thema: Ik

Daalen, Maria van
Titel: Peristil
Eerste versregel: 'een peristil is het deel van de (Haïtiaanse) vodoutempel (vaak een'
Vindplaats: nr. 1, p. 17
Annotatie: Geïnspireerd op de film 'Saborear Frutas Brasileiras'.
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Dekker, Nikki
Titel: 1. Het theater
Eerste versregel: 'Het podium gonst, ons eerste personage komt'
Vindplaats: nr. 2, p. 28
Cyclus: Voorspelbare levens in een voorspelbare buurt

Dekker, Nikki
Titel: 2. Het nieuws
Eerste versregel: 'Als je je ogen toeknijptis het net een moderne'
Vindplaats: nr. 2, p. 28
Cyclus: Voorspelbare levens in een voorspelbare buurt

Dekker, Nikki
Titel: 3. Het portret
Eerste versregel: 'Plastic flesjes onbehandeld koudgeperst'
Vindplaats: nr. 2, p. 28
Cyclus: Voorspelbare levens in een voorspelbare buurt

Dekker, Nikki
Titel: 4. Het dagje
Eerste versregel: 'een fijne buurt. Gefermenteerde producten,'
Vindplaats: nr. 2, p. 29
Cyclus: Voorspelbare levens in een voorspelbare buurt

Dekker, Nikki
Titel: 5. De onderkant
Eerste versregel: 'Iedere vrijdagmiddag rijdt mevrouw naar de'
Vindplaats: nr. 2, p. 29
Cyclus: Voorspelbare levens in een voorspelbare buurt

Estor, Annemarie
Titel: Spreuken van de mensen in de muur
Eerste versregel: 'eer uw oor'
Vindplaats: nr. 1, p. 31 - ill.

Janssen, Sasja
Titel: Monkey
Eerste versregel: 'O, ik heb een dodenlijst om in het nu te leven.'
Vindplaats: nr. 1, p. 35
Annotatie: Met een knipoog naar Kees Ouwens' gedicht 'Een groot schrijver'.

Kosters, Onno
Titel: Goede Vrijdag, naar het oosten
Eerste versregel: 'Stel, mijn auto is een bol, en in die bol'
Vindplaats: nr. 4, p. 33
Annotatie: Met een opschrift van John Donne.

Kosters, Onno
Titel: Het verre gewest
Eerste versregel: 'De pen van mijn vader is een Parker,'
Vindplaats: nr. 4, p. 33

Langelaar, Marije
Titel: End Game
Eerste versregel: 'Ik zag dat de wereld, de gekende wereld van het oppervlak implodeerde als een ster,'
Vindplaats: nr. 6, p. 33
Thema: Metamorfosen

Langelaar, Marije
Titel: Handleiding
Eerste versregel: 'Alle vingers spreiden, in de lucht heffen.'
Vindplaats: nr. 6, p. 33
Thema: Metamorfosen

Lerner, Ben
Titel: Tegenlicht
Eerste versregel: 'Het licht dat verandert'
Vindplaats: nr. 2, p. 8
Vertaler: Wevers, Arthur

Lerner, Ben
Titel: Thematische index
Eerste versregel: 'Gedichten over nacht'
Vindplaats: nr. 2, p. 8
Vertaler: Wevers, Arthur

Murad, Efe
Titel: Strontmalloot
Eerste versregel: 'ze hebben zogenaamd de concrete poëzie om zeep geholpen'
Vindplaats: nr. 6, p. 8
Vertaler: Köseoglu, Çaglar
Thema: Wij

Paalman, Iduna
Titel: Je bent ze iets verschuldigd, snap dat dan
Eerste versregel: 'Vergeet dat gekneusde platteland, die verrekte speelrekjes'
Vindplaats: nr. 6, p. 19

Paalman, Iduna
Titel: Ontvangstbevestiging
Eerste versregel: 'Mail gestuurd aan oude liefde'
Vindplaats: nr. 6, p. 19

Paalman, Iduna
Titel: Van Den Muijzenbergpad
Eerste versregel: 'De vioolles die ik had was aan de rand van de enige'
Vindplaats: nr. 5, p. 7
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Selles, Hedwig
Titel: Klein Hooglied
Eerste versregel: 'Kun je mij nog liegen'
Vindplaats: nr. 6, p. 22

Smits, Maartje
Titel: Controle
Eerste versregel: 'van wie zijn de drachtige(n)'
Vindplaats: nr. 4, p. 11
Thema: Ik

Soepboer, Albertina
Titel: Aanbouw
Eerste versregel: 'nu niet vergeten: de natte zeewind, de ragfijne tekening'
Vindplaats: nr. 5, p. 19
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Soepboer, Albertina
Titel: Tebek
Eerste versregel: 'de vergezichten die ik verzamelde of de afgegraven aarde'
Vindplaats: nr. 5, p. 19
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Soepboer, Albertina
Titel: Zoet
Eerste versregel: 'in de nazomer mag je spelen, het wad kent geen einde'
Vindplaats: nr. 5, p. 19
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Svetlikova, Runa
Titel: (... iedere connotatie met de verboden vrucht te mijden)
Eerste versregel: 'Iemand vroeg me een gedicht te schrijven'
Vindplaats: nr. 1, p. 16
Annotatie: Geïnspireerd op de film 'Saborear Frutas Brasileiras'.
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Swanborn, Peter
Titel: Alle begin is moeilijk
Eerste versregel: 'maar een paar nieuwe aanstalten zouden wel helpen.'
Vindplaats: nr. 3, p. 31

Swanborn, Peter
Titel: Wantsdagen
Eerste versregel: 'Vierbenig gestrekt teken ik cirkel na cirkel in zuurstofrijke'
Vindplaats: nr. 3, p. 31

Vos, Marwin
Eerste versregel: 'van jou moest ik naar Ostia'
Vindplaats: nr. 3, p. 29

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: Revolutie
Eerste versregel: 'Je vrienden die revolutie hebben gemaakt'
Vindplaats: nr. 4, p. 38

Wijnberg, Nachoem M.
Titel: Toespraak, toespraak
Eerste versregel: 'Het nieuws over Gettysburg'
Vindplaats: nr. 6, p. 27

Wittenbols, Peer
Titel: Fopneus
Eerste versregel: 'Dit landschap verloor zijn geuren aan de buitenlanders'
Vindplaats: nr. 5, p. 3 - tek.
Illustrator: Guedj, Rudy
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Zwaal, B.
Eerste versregel: 'zoekend aan haar felle hart'
Vindplaats: nr. 1, p. 17
Annotatie: Geïnspireerd op de film 'Saborear Frutas Brasileiras'.
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

II. Proza

Amatmoekrim, Karin
Titel: Miguel
Vindplaats: nr. 1, p. 12-15 - ill.
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Arnolds, Sarah
Titel: Nutella figli miei!: (En hoe het verder moet)
Vindplaats: nr. 3, p. 18-19 - ill.
Illustrator: Schröder, Lotte

Atangana Bekono, Simone; Helinski, Roman; Köseoglu, Çaglar; Wieringen, Hannah van; Weijers, Niña; Polak, Esther
Titel: Wij
Vindplaats: nr. 6, p. 3-5
Annotatie: In de vorm van een ketting-e-mail geschreven. Over het "Wij-gevoel".
Thema: Wij

Binsbergen, Hannah van
Titel: Het ratelen van de ketenen
Vindplaats: nr. 3, p. 15-17 - ill.
Illustrator: Schröder, Lotte

Bosveld, Anne
Titel: Geen spiegel
Vindplaats: nr. 3, p. 13-14 - ill.
Illustrator: Schröder, Lotte

Brink, Hans Maarten van den
Titel: Het buffet
Vindplaats: nr. 4, p. 21-23

Coolen, Eva
Titel: Alleen met Sally in Amerika
Vindplaats: nr. 4, p. 24-27

Essen, Rob van
Titel: De geest van de machine
Vindplaats: nr. 4, p. 8-11
Thema: Ik

Essen, Rob van
Titel: Ideeën omtrent ontsnapping
Vindplaats: nr. 1, p. 28-30 - ill.

Gerbrandy, Piet
Titel: Dwarsliggers: Een wandeling over de Borkense Baan
Vindplaats: nr. 5, p. 28
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Helden, Joep van
Titel: Je broer
Vindplaats: nr. 6, p. 20-21

Janssen, Sasja
Titel: Ginnungagap
Vindplaats: nr. 5, p. 33
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Janssen, Sasja
Titel: I won't bring you down
Vindplaats: nr. 3, p. 30

Lerner, Ben
Titel: De kus
Vindplaats: nr. 2, p. 3-7
Vertaler: Wevers, Arthur

Merjenberg, Vincent
Titel: De terugweg
Vindplaats: nr. 4, p. 30-32

Merjenberg, Vincent
Titel: Het verhaal
Vindplaats: nr. 2, p. 24-27

Mik, Edzard
Titel: Huis met lichaam
Vindplaats: nr. 1, p. 32-34 - ill.

Möring, Marcel
Titel: 53° 1' NB, 6° 38' OL
Vindplaats: nr. 5, p. 23
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Rachmadiev, Fabienne
Titel: Bunker in excel
Vindplaats: nr. 4, p. 34-37

Robbrecht, Joachim
Titel: Exoot-tropical healing (fragmenten)
Vindplaats: nr. 1, p. 21
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Roels, Hannah
Titel: Brussel Centraal
Vindplaats: nr. 6, p. 15-18

Schermer, Marijke
Titel: Eindeffect 3
Vindplaats: nr. 4, p. 14-15
Thema: Ik

Thomése, Pieter Frans
Titel: Elk landschap is van mensen gemaakt
Vindplaats: nr. 5, p. 39
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Verbeke, Annelies
Titel: Limbo
Vindplaats: nr. 3, p. 7-9

Verhelst, Peter
Titel: Stilleven: (Schrijvende Sint Hiëronimus, Caravaggio)
Vindplaats: nr. 6, p. 34-38
Thema: Metamorfosen

Vis, Dirk
Titel: Machinetuin
Vindplaats: nr. 5, p. 13
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Vries, Joost de
Titel: Ik heb moeite de duinen te accepteren
Vindplaats: nr. 5, p. 8-11 - ill.
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Weelden, Dirk van
Titel: De stad lezen
Vindplaats: nr. 3, p. 10-12 - ill.
Illustrator: Schröder, Lotte

Weijers, Niña
Titel: Nutteloos eiland
Vindplaats: nr. 5, p. 24-27 - ill.
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Wieringa, T.(Tommy) D.
Titel: Het Wapen van Vriezenveen
Vindplaats: nr. 5, p. 14-18 - ill.
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Wieringen, Hannah van
Titel: Going nowhere
Vindplaats: nr. 1, p. 18-19
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Wu, Pete
Titel: Tot de laatsten van ons vielen
Vindplaats: nr. 2, p. 14-15

IV. Essay

Asscher, Maarten
Titel: De puinhopen van de verbeelding
Vindplaats: nr. 2, p. 17-21 - ill.
Annotatie: Over de fascinatie voor verwoeste steden. Kousbroeklezing 2017.

Bozzetti, Roberto
Titel: Grandeur en misère van het tropicalisme
Vindplaats: nr. 1, p. 22-25 - ill.
Vertaler: Lopes Michielsen, Anne; Pos, Arie
Annotatie: 'Tropicalisme is hun [Brazilianen] poging het vele dat ze zijn of denken te moeten vatten, inclusief de mogelijkheid dat ze nooit iets zullen zijn'.
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Crevel, Maghiel van
Titel: Adembenemend: Poëzie in neosocialistisch China
Vindplaats: nr. 3, p. 22-25

Doorman, Maarten
Titel: De tropen waren er altijd
Vindplaats: nr. 1, p. 6-9 - ill.
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Driessen, Martin Michael
Titel: Leven als schrijver
Vindplaats: nr. 2, p. 38
Annotatie: Reactie op Christophe Van Gerrewey's artikel in De Gids nr. 1 over Driessens 'Rivieren'.

Gerbrandy, Piet
Titel: De droefenis van de vorm: De gedichten van Ben Lerner
Vindplaats: nr. 2, p. 9-13 - portr.
Trefwoorden: Lerner, Ben

Gerbrandy, Piet
Titel: Een duivels voorzetsel: Tweeduizend jaar Ovidius
Vindplaats: nr. 6, p. 29 - portr.
Annotatie: 'Metamorfosen' van Ovidius is een inspiratiebron voor alle kunsten.
Thema: Metamorfosen
Trefwoorden: Ovidius

Gerbrandy, Piet
Titel: Grondwater
Vindplaats: nr. 3, p. 3-5 - ill.
Annotatie: 'Rivieren, meren en zeeën zetten aan tot dromen [...]'.

Gerrewey, Christophe van
Titel: Over nut en nadeel van internet voor het leven
Vindplaats: nr. 2, p. 34-37
Annotatie: 'Maar zonder selectie en interpretatie [...] zal internet nooit collectieve en maatschappelijke belangen kunnen dienen.'.

Goldschmidt, Tijs
Titel: Yeti: De grote afwezige
Vindplaats: nr. 6, p. 30-32 - ill.
Thema: Metamorfosen

Graaff, Maarten van der
Titel: Landerigheid: Verveling en ruimtelijke ordening
Vindplaats: nr. 5, p. 34-38 - ill.
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Groot, Jacob
Titel: Tot we zelf zover zijn (oefenstof)
Vindplaats: nr. 3, p. 26-27

Guadeloupe, Francio
Titel: Tarzan komt uit de tropen, ik niet
Vindplaats: nr. 1, p. 10-11 - ill.
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Lerner, Ben
Titel: De kus van de media: Ekphrasis aan de rand van de fictie
Vindplaats: nr. 3, p. 32-38 - ill.
Annotatie: Gidslezing, uitgesproken op 9 mei 2017.

Lijster, Thijs
Titel: Het essay en 'ik': Of: Montaigne tegen zijn liefhebbers verdedigd
Vindplaats: nr. 4, p. 18-20 - ill.
Thema: Ik

Mulder, Arjen
Titel: De lijnen van het landschap
Vindplaats: nr. 5, p. 31-32
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Murad, Efe
Titel: Het plezier van lege plekken
Vindplaats: nr. 6, p. 6-9 - ill.
Vertaler: Heijden, Hanneke van der
Annotatie: Over avant-garde dichters in Istanbul. Oorspronkelijke titel: "The Pleasures of Empty Lots".
Thema: Wij

Polak, Nina
Titel: De zee
Vindplaats: nr. 3, p. 39
Annotatie: (Rubriek: Kroniek & kritiek).

Polak, Nina
Titel: Draaimolen
Vindplaats: nr. 2, p. 39
Annotatie: Reality-tv. (Rubriek: Kroniek & kritiek).

Polak, Nina
Titel: Liberté toujours
Vindplaats: nr. 6, p. 39
Annotatie: (Rubriek: Kroniek & kritiek).

Polak, Nina
Titel: Romantiek
Vindplaats: nr. 4, p. 39
Annotatie: (Rubriek: Kroniek & kritiek).

Polak, Nina
Titel: Thuis
Vindplaats: nr. 1, p. 39
Annotatie: 'Thuis' is steeds minder gebonden aan plaats. (Rubriek: Kroniek & kritiek).

Port, Mattijs van de
Titel: Ik ging nooit naar de Tropen
Vindplaats: nr. 1, p. 3-5
Thema: Tropen : hallucinaties, hyperventilatie, nachtmerries, paranoia

Pruis, Marja
Titel: Mijn lieveling, hoe kan je me zo afvallen?: Wat echt schrijven is
Vindplaats: nr. 4, p. 12-13 - ill.
Annotatie: '... er staat je niets anders te doen dan zo geraffineerd mogelijk de schijn van echtheid wekken'.
Thema: Ik

Rovers, Daniël
Titel: De witte droom
Vindplaats: nr. 6, p. 23-27 - portr.
Annotatie: Over "Kruistocht in spijkerbroek".
Trefwoorden: Beckman, Thea

Rovers, Daniël
Titel: That's a masterpiece right there!: Over basketbal in de NBA
Vindplaats: nr. 2, p. 30-33 - ill.

Schaffer, Alfred
Titel: 'Nee, zo zeg ik dat niet.': Een volkomen aangetaste poging tot een essay, op het puntje van de tong, in 24 delen
Vindplaats: nr. 4, p. 16-17
Thema: Ik

Vis, Dirk
Titel: Schrijver van algoritmes: Over de Automatische tekeningen van Harm van den Dorpel
Vindplaats: nr. 2, p. 22-23 - ill.
Trefwoorden: Dorpel, Harm van den

Vriezen, Samuel
Titel: Wat is het probleem?
Vindplaats: nr. 1, p. 36-37
Annotatie: Over de bundel 'Van groot belang' van Nachoem Wijnberg.
Trefwoorden: Wijnberg, Nachoem M.

Weelden, Dirk van
Titel: Dirk Sijmons en het nieuwe landschap
Vindplaats: nr. 5, p. 4-6 - ill.
Annotatie: Dirk Sijmons is landschapsarchitect.
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]
Trefwoorden: Sijmons, Dirk

Weelden, Dirk van
Titel: Het schandaal van het individu: James Baldwin lezen
Vindplaats: nr. 6, p. 10-13 - portr.
Thema: Wij
Trefwoorden: Baldwin, James

Wit, Rebekka de
Titel: Ons ik
Vindplaats: nr. 4, p. 4-6 - ill.
Annotatie: "Het ik bestaat alleen als een verlangen naar een ik, de heilige opdracht van het hebben van een ik".
Thema: Ik

V. Recensie

Gerrewey, Christophe van
Titel: Een leven als man: Mythisch realisme in 'Rivieren' van Martin Michael Driessen
Vindplaats: nr. 1, p. 26-27 - ill.
Trefwoorden: Driessen, Martin Michael

VI. Illustratie / Kunst

Jong, André de
Titel: Landschap
Vindplaats: nr. 5, p. 30 - tek.
Illustrator: Jong, André de
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

Tedja, Michael
Titel: De kunst was in de crux inhumaan
Vindplaats: nr. 3, p. 20-21 - ill.
Illustrator: Tedja, Michael
Annotatie: Beeldverhaal.

Vindplaats: nr. 5, p. 20-21 - ill.
Annotatie: Beeldbijdrage met begeleidende tekst van OMA / OMA (Office for Metropolitan Architecture).
Thema: 180 [Het Nederlandse landschap]

VII. Interview

Roels, Hannah
Titel: Hannah Roels
Vindplaats: nr. 6, p. 14
Annotatie: (Rubriek: Grote vragen). Een korte verhaal van Hannah Roels op p. 15-18).
Trefwoorden: Roels, Hannah